Wspomnienia Tadeusza Hołówki (1889-1931) wydane w 1931 r. W dwóch tomach:,,przez dwa fronty", a także,,przez kraj czerwonego caratu" przedstawiają niedużo znany epizod działań polskich podejmowanych u schyłku I wojny światowej w celu stworzenia własnych sił zbrojnych.
Na tym tle ich autor - znakomity publicysta i polityk, współtwórca idei prometejskiej, jeden z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego - pokazuje barwny obraz ogarniętych rewolucją i bolszewizmem ziem dzisiejszej Ukrainy i zachodniej Rosji.
Jako emisariusz sprawy polskiej dotarł do Moskwy, gdzie rozmawiał z Trockim i Leninem. Niestety, wspomnienia Hołówki zostały tragicznie przerwane. W sierpniu 1931 r. Został zamordowany przez ukraińskich zamachowców, terrorystów z OUN, nie kończąc II tomu wspomnień.
Tak pisał o książce, po jej wydaniu, Wincenty Rzymowski:,,Jest to książka, która bierze nas w niewolę, od pierwszej strony i każe chłonąć kartę po karcie aż do końca. [...] Opisywane przezeń wypadki historyczne - wypadki, których areną była Ukraina w ostatnim roku wojny światowej - są nam z grubsza znane.
Wiemy, iż Legiony, które przestały istnieć w kraju nie zmartwychwstały na emigracji w Rosji, iż brygada Hallera uległa rozbiciu i rozproszeniu. Wiemy to. A jednak wszystko pod piórem Hołówki staje się nowością i niespodzianką, na nowo budzi na przemian obawę gniew i nadzieję.
[...] Jeszcze raz nad sceną krwawego teatru podwyższa się zasłona dziejów. Jeszcze raz staniemy u brzegu olbrzymiego, zagadkowego i rozhukanego morza rosyjskiej rewolucji. [...] Oto być może klucz do zagadkowego uroku tej książki.
Narodziła się ona z żywiołu wszechświatowej burzy, rozrosła w błyskawicach i ich groźnych blasku odsłoniła miarę człowieka, który nie wyzywa niebezpieczeństw i nie igra z nimi lekkomyślnie, lecz gdy je na drodze swoich celów spotka, czoło im stawia nieugięte i w walkę kładzie całą swą radosną duszę`.
Tytuł przez kraj czerwonego caratu Autor Tadeusz Hołówko Wydawnictwo Libra EAN 9788363526573 ISBN 9788363526573 Kategoria Literatura, Historia ilość stron 160 Format 14,5x20,5 cm Rok wydania 2014 Oprawa twarda
