Od połowy XX stulecia refleksja o poetyce tekstów literaturoznawczych konkuruje z ich konwencjonalnymi uporządkowaniami wedle metod i problemów. Towarzyszy jej formuła „literaturyzacji" wiedzy, traktowana jako symptom ponowoczesności. Jeśli tak, to dwudziestowieczna wiedza o literaturze osiągnęła kondycję ponowoczesną już w momencie krystalizowania się swej innowacyjnej postaci. Drugą literaturoznawczą awangardę teoretyczną można w każdym razie śmiało wywieść z dokonań awangardy Pierwszej. Formułę literaturyzacji wiedzy o literaturze można jednak rozumieć jako nazwę takiego podejścia do wypowiedzi naukowej, jak do wypowiedzi uznawanej za literacką - określanej poprzez to, kto, gdzie, kiedy, po co, do kogo i w jaki sposób mówi. Książka proponuje takie podejście do tekstów literaturoznawców urodzonych w regionie wschodnio- i środkowoeuropejskim około roku 90. XIX wieku, z pokolenia pionierskiego i założycielskiego wobec następnych. Nie wszystkie ich utwory weszły do literaturoznawczego kanonu. I te pominięte, i te z kanoniczne obejmuje nazwa „literaturoznawczych dyskursów realnych" - możliwych do zaistnienia i osiągalnych do ponownego odczytania, które pozwoli im zaistnieć jako wypowiedziom kulturowym.
Prof. Dr hab. Danuta Ulicka - kierownik Zakładu Teorii Literatury i Poetyki w Instytucie Literatury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego, autorka książek: Ingardenowska filozofia literatury. Konteksty (1992), Oblicza samotności. Szkice o egzystencjalizmie (1996), Granice literatury i pogranicza literaturoznawstwa. Fenomenologia Romana Ingardena w świetle filozofii lingwistycznej (1999), tłumaczka. Rozpraw M. Bachitna, S. Awierincewa, W. Proppa, O. Freudenberg i utworów R. Pogodina, A. Płatonowa, W. Jerofiejewa, A. Sacharowa.
