Utwór dramatyczny należący do cyklu dramatów,,Dziady". Powstawał w latach 1820-1821 w Kownie. Ze względu na miejsce powstania niekiedy określany mianem,,Dziadów wileńsko-kowieńskich". Akcja utworu toczy się w Dzień Zaduszny.
Nocą, w kaplicy zebrała się grupa ludzi z pobliskiej wioski. Trwa ludowy obrzęd Dziadów, któremu przewodniczy Guślarz. Zebrani wzywają kolejno dusze czyśćcowe. Na ich wezwanie przybywają trzy warianty duchów: lekkie, ciężkie i pośrednie.
Wieśniacy starają się - w miarę swoich możliwości - ulżyć cierpieniu pojawiających się duchów. Gdy obrzęd dobiega końca, niespodziewanie zjawia się jednak kolejny duch, który nie reaguje na wezwania i przekleństwa Guślarza i reszty...
Druga część,,Dziadów" to utwór o charakterze moralnym. Reprezentowana tu moralność wynika z ludowych przekonań o winie i karze. Określona kategoria grzechów pociąga za sobą rodzaj kary. Cierpiącym duszom należy pomóc w osiągnięciu zbawienia.
Jest to konsekwencją wierzeń prostych ludzi w możliwość kontaktów ze światem nadprzyrodzonym. Wiarę tę włączyli do swego programu romantycy.
