,,Legenda polska" opowiada o patriotyzmie wyrosłym z buntu wobec zaborców, występującym przeciw niewoli i wynaradawianiu. Myśl o przekazywaniu wartości kulturowych towarzyszy każdemu pokoleniu wychowującemu swych następców.
Jaką częścią tego wychowania jest dziś legenda polska$2381 Niniejsze wydanie esejów dedykujemy pamięci profesor Ewy Jabłońskiej-Deptułowej - historyka, inicjatorki badań nad historią kobiety i rodziny, popularyzatorki wiedzy historycznej oraz działaczki Solidarności.
Dla wielu Jej wychowanków była przykładem społecznego zaangażowania i mądrego patriotyzmu.,,Legenda polska" opowiada o patriotyzmie wyrosłym z buntu wobec zaborców, występującym przeciw niewoli i wynaradawianiu, którego cechą charakterystyczną było, manifestowane wręcz, wyznanie wiary.
Jej bohaterem - zbiorowym - stały się kolejne pokolenia walczące o wolność Polski, od czasów Konfederacji Barskiej, poprzez Insurekcję Kościuszkowską, Powstanie Listopadowe, Wiosnę Ludów, do Powstania Styczniowego dochodząc.
O kolejach i znaczeniu historycznych splotów religii i ruchów wyzwoleńczych pisze pogrążona w głębokiej refleksji nad tematem Autorka. Legenda polska stwarzała się sama, jako głos ludu zapisywana w strofach anonimowych pieśni.
Wykwitała również w wierszach poetów, o których Niemcewicz pisał: Poeta przepełniony namiętnością do Polski, i zgrozą nad jej losem, w nieprzeciętnych obrazach wystawia okropnej wierności historyczną prawdę. Te poetyckie obrazy układając mozaikę znaczeń i treści sformowały fresk wrastający w pamięć zbiorową i świadomość Polaków wytwarzając wartość kulturową opisującą naszą narodową mentalność, a do której - my dzisiejsi - nadal winniśmy się odnosić.
Ewa Jabłońska-Deptuła urodziła się 3 lutego 1931 roku w Warszawie, zmarła 8 listopada 2008 roku w Lublinie. Kierowała Katedrą Historii Kultury Polskiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim będąc tu inicjatorką badań nad historią kobiety i rodziny i nad dziejami polskich zgromadzeń zakonnych w XIX wieku.
Występowała jako rzeczoznawca w procesach beatyfikacyjnych polskich kandydatów na ołtarze. Była członkinią Polskiego Towarzystwa Historycznego, Towarzystwa Naukowego KUL, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, Instytutu Geografii Historycznej Kościoła w Polsce, Towarzystwa Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie i Komisji Historii pań Polskiej Akademii Nauk.
W latach 1981-1989 przewodniczyła Komisji Uczelnianej NSZZ,,Solidarność" Pracowników KUL. W roku 1982 była internowana w Gołdapi. Była członkiem Komisji do spraw Rodziny przy Zarządzie Regionu NSZZ,,Solidarność", też współorganizatorką ruchu,,Solidarności Rodzin".
Opublikowała około trzystu prac, w tym kilkanaście pozycji naukowych. Związana duchowo ze środowiskiem Lasek, została pochowana na cmentarzu przy tamtejszym Zakładzie dla Ociemniałych.
