Powieść Ciemności kryją ziemię Jerzego Andrzejewskiego należą do kanonu literatury polskiej. Książka została wydana w 1957 roku, czyli w czasie odwilży po okresie stalinowskiego terroru. Andrzejewski, który po wojnie gorliwie służył partii i sowietom, dokonuje w Ciemnościach...
analizy wchodzenia w służalczość wobec ideologii i władzy. Autor próbuje zrozumieć i opisać zjawisko fanatyzmu ideologicznego oraz pojęcia kłamstwa i prawdy. Dopóty trwał reżym komunistyczny, do czasu, aż nie mógł tego czynić otwarcie, dlatego posłużył się maską historyczną.
Pretekstem do analizy komunizmu jest inkwizycja w XV wieku, kiedy także panował terror, a system władzy dokonywał zbrodni na ludziach w imię błędnie pojmowanej religii. Głównymi bohaterami są inkwizytor Tomas de Torquemada oraz zakonnik Diego de Manente.
Początkowo młody dominikanin nie znosi inkwizycji i osoby inkwizytora, wątpi w optymalność jego działań. Jednak pod wpływem Torquemady, który oplata go swą dobrocią i dopuszcza do wysokich funkcji, Diego stopniowo z gorliwego przeciwnika staje się gorliwym wyznawcą idei inkwizycji, zdolnym wysyłać na stos nawet najbliższych.
Powyższy opis pochodzi od wydawcy.
