Despotyczny kapitan Ahab, wyrusza na statku Pequod, aby polować na kaszaloty. Kieruje nim szaleńcza rządza zemsty na legendarnym władcy oceanów – Moby Dicku – najgroźniejszym z wielorybów, który okaleczył wielu marynarzy, a samego dowódcę okrętu pozbawił kończyny. Przebieg wyprawy relacjonuje Izmael, młody marynarz, który zaciąga się na statek, by poznać tajniki wielorybnictwa i zwiedzić świat.
Prócz tego uważał (…) że w tym wielorybniczym rzemiośle odwaga jest jednym z głównych artykułów składających się na wyposażenie okrętu, podobnie jak chleb i wołowina, i iż nie należy jej trwonić lekkomyślnie.
Ale to nie jedyny kontekst powieści, łączy ona w sobie zróżnicowane style i konwencje, m.in. Powieść przygodową, literaturę naukową, dramat,, a także rozważania filozoficzne.
Głęboka powłoka filozoficzna ukazuje walkę pomiędzy uczuciami a rozsądkiem, między wolą a przeznaczeniem. Zmusza do zadawania sobie niełatwych pytań i szukania prawd o ludzkim życiu.
Czy człowiek ślepo dążący do realizacji swoich oczekiwań nie staje się tylko igraszką losu?
Dzieło Hermana Melville’a posiada szczegółowy i budzący grozę opis polowań na morskie olbrzymy. Dopiero niecałe 100 lat po wydaniu Moby Dicka, w 1947 roku weszła w życie Konwencja o Uregulowaniu Wielorybnictwa.
