Świat przedstawiony, narrator, postacie, akcja, fabuła, wątek, tematyka, problematyka – to tylko podstawowe pojęcia z zakresu wiedzy o epice, a z kolei terminologia to zaledwie część wiedzy ucznia dotycząca epiki. Właściwe wyzwanie to umiejętność identyfikacji i opisania cech wysokojakościowych analizowanego utworu. EPIKA. Uniwersalne wzory do opanowania umiejętności polonistycznych to publikacja, która daje szanse przyswojenia kolejnych terminów w toku analizy ponad 20 lektur z podstawy programowej dla szkoły podstawowej i gimnazjum. Przykłady zostały tak przypasowane, aby obejmowały przeróżne gatunki literackie: baśń, mit, podanie, legenda, opowiadanie, nowela, pamiętnik literacki, poemat rycerski, powieść. Na dodatek opracowanie zawiera przykłady organizacji zajęć poprzedzających pracę z lekturą, w celu, między innymi: - określenia znaczenia komponentów konstrukcyjnych utworu: tytułu, podtytułu, - wnioskowania o treści na podstawie okładek różnych wydań utworu, - przewidywania rozwoju wydarzeń na podstawie fragmentu utworu, - określenia typu fabuły na podstawie fotosów, ekranizacji lektury, - odczytania archetypu postaci w literaturze na podstawie przeróżnych tekstów kultury. Autorki proponują także metody czytania ukierunkowanego, podając modele, np. Tworzenia fiszek: o postaciach, wydarzeniach, narratorze i narracji, o autorze i genezie, o gatunku literackim. Joanna Piasta-Siechowicz i Mirosława Iwasiewicz to polonistki, które łączy pasja w wykonywaniu zawodu i poszukiwaniu metod pracy z uczniem, najskuteczniej motywujących go do rozmów na temat literatury i innych tekstów kultury. Współautorki programu nauczania w bloku humanistycznym Myślę sobie…, autorki wielu artykułów, opracowań metodycznych dla nauczycieli, zeszytów ćwiczeń i kart pracy dla uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum. Egzaminatorki.
Tytuł Epika Uniwersalne wzory do opanowania umiejętności polonistycznych Autorzy Joanna Piasta-Siechowicz, Mirosława Iwasiewicz Język polski Wydawnictwo Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP ISBN 978-83-7173-258-4 Rok wydania 2012 Kielce ilość stron 68 Format pdf Spis treści Wstęp... 5
Wiedza i umiejętności kształtowane dzięki modelom pracy, zgodnie z wymaganiami ogólnymi nowej podstawy programowej... 7
Opis użycia MODELI PRACY EPIKA... 8
Sposoby organizacji pracy poprzedzające lekturę... 8
Sposoby organizacji pracy w trakcie czytania lektury... 17
Opis stopniowego tworzenia modelu EPIKA... 24
MODEL PRACY 1... 27
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, gatunek)
René Goscinny, Jean Jacques Sempé „Mikołajek", Mark Twain „Przygody Tomka Sawyera", Jan Brzechwa „Akademia mężczyzny Kleksa", Clive Staples Lewis „Opowieści z Narnii. Lew,
czarownica i stara szafa", Cecylia Niewiadomska „Podanie o Popielu", Marcin Orłoń, Jan Tyszkiewicz „O Piaście Kołodzieju i tajemniczych wędrowcach", Stanisław Lem „Uranowe
uszy", John Ronald Reuel Tolkien „Hobbit, czyli tam i z powrotem", Melchior Wańkowicz „Ziele na kraterze", Miron Białoszewski „Pamiętnik z powstania warszawskiego", Bolesław
Prus „Kamizelka", Zofi a Kossak-Szczucka „Bursztyny"
MODEL PRACY 2... 41
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła, akcja, gatunek)
Jakub i Wilhelm Grimmowie „Kopciuszek", Frances Hodgson Burnett „nieodgadniony ogród", Dorota Terakowska „Władca Lewawu", Bolesław Prus „Katarynka", Sławomir Mrożek „Słoń",
„Pieśń o Rolandzie"
MODEL PRACY 3... 49
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła, akcja: czas i miejsce wydarzeń; gatunek)
Jan Parandowski „Syzyf ", Stefan Żeromski „Syzyfowe prace", Henryk Sienkiewicz „Bartek Zwycięzca", Ida Fink „Zabawa w klucz"
MODEL PRACY 4... 55
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; akcja: wydarzenia, czas i miejsce; gatunek)
Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy", Ferenc Molnar „Chłopcy z Placu Broni", Alfred Szklarski „Tomek w krainie kangurów", Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy"
MODEL PRACY 5... 61
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; akcja: wydarzenia, czas i miejsce; temat, problematyka,
gatunek)
Antoine de Saint-Exupéry „minimalny Książę", Henryk Sienkiewicz „Krzyżacy"
MODEL PRACY 6... 65
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; budowa akcji noweli: przedakcja, rozwój akcji,
punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji, puenta; temat, problematyka, gatunek)
Eliza Orzeszkowa „A…B…C…"
Wiedza i umiejętności kształtowane dzięki modelom pracy, zgodnie z wymaganiami ogólnymi nowej podstawy programowej... 7
Opis użycia MODELI PRACY EPIKA... 8
Sposoby organizacji pracy poprzedzające lekturę... 8
Sposoby organizacji pracy w trakcie czytania lektury... 17
Opis stopniowego tworzenia modelu EPIKA... 24
MODEL PRACY 1... 27
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, gatunek)
René Goscinny, Jean Jacques Sempé „Mikołajek", Mark Twain „Przygody Tomka Sawyera", Jan Brzechwa „Akademia mężczyzny Kleksa", Clive Staples Lewis „Opowieści z Narnii. Lew,
czarownica i stara szafa", Cecylia Niewiadomska „Podanie o Popielu", Marcin Orłoń, Jan Tyszkiewicz „O Piaście Kołodzieju i tajemniczych wędrowcach", Stanisław Lem „Uranowe
uszy", John Ronald Reuel Tolkien „Hobbit, czyli tam i z powrotem", Melchior Wańkowicz „Ziele na kraterze", Miron Białoszewski „Pamiętnik z powstania warszawskiego", Bolesław
Prus „Kamizelka", Zofi a Kossak-Szczucka „Bursztyny"
MODEL PRACY 2... 41
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła, akcja, gatunek)
Jakub i Wilhelm Grimmowie „Kopciuszek", Frances Hodgson Burnett „nieodgadniony ogród", Dorota Terakowska „Władca Lewawu", Bolesław Prus „Katarynka", Sławomir Mrożek „Słoń",
„Pieśń o Rolandzie"
MODEL PRACY 3... 49
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła, akcja: czas i miejsce wydarzeń; gatunek)
Jan Parandowski „Syzyf ", Stefan Żeromski „Syzyfowe prace", Henryk Sienkiewicz „Bartek Zwycięzca", Ida Fink „Zabawa w klucz"
MODEL PRACY 4... 55
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; akcja: wydarzenia, czas i miejsce; gatunek)
Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy", Ferenc Molnar „Chłopcy z Placu Broni", Alfred Szklarski „Tomek w krainie kangurów", Irena Jurgielewiczowa „Ten obcy"
MODEL PRACY 5... 61
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; akcja: wydarzenia, czas i miejsce; temat, problematyka,
gatunek)
Antoine de Saint-Exupéry „minimalny Książę", Henryk Sienkiewicz „Krzyżacy"
MODEL PRACY 6... 65
(autor, adresat, tytuł, podtytuł, świat przedstawiony, narrator, fabuła: wątki, bohaterowie; budowa akcji noweli: przedakcja, rozwój akcji,
punkt kulminacyjny, rozwiązanie akcji, puenta; temat, problematyka, gatunek)
Eliza Orzeszkowa „A…B…C…"