Wieki przeciętne coś szarego, ciemnego, noc ducha. Tak określa się je w zwykłym pojęciu. W politycznej historii to czasy feudalne, wojny krzyżowe, państwo rzymskie, walka z duchowną władzą, a przed oczyma stają klasztory, mnisi etc.
Obraz szary, bez wyraźniejszych konturów. Ale tylko wtedy, gdy patrzymy z dala. Gdy bliżej, widzimy dużo szczegółów. Pominąwszy polityczną stronę, życie duchowe nad wyraz rozbudzone. Obszerne wysiłki w celu uchwycenia tego, co niejednokrotnie nieuchwytne.
Po sobie następują szkoły, systemata, wre walka w łonie samego duchowieństwa, prądy ścierają się nie gorzej niż dziś. Prawda, że nad wszystkim góruje religia, później teologia, ale jest ona jakby ramą, w granicach której najrozmaitsze obrazy.
A i poza tymi ramami jest jeszcze coś: filozofowie arabscy i żydowscy, a w Bizancjum jeszcze filozofują po swemu. Co w starożytności płynęło kilkoma wybitnymi rzekami, to dzisiaj z jednej strony się rozlewa w tysięczne strumyczki, w których zwierciadle odbija się myśl ta sama: myśl teologiczna.
Dlatego również historia filozofii przeciętniewiecznej nie jest tylko historią samej filozofii, ale musi tykać się teologii. Podobnie, jak historia pism jest związana z historią języków. Lecz ten brak ścisłej granicy nie jest przeszkodą, mylą się również ci, którzy nie uznają filozofii w wiekach przeciętnych.
Jest ona zależna od teologii, związana z nią, lecz jest. Gdybyśmy tu choćby mówili o upadku filozofii, to i epoki upadku mają swoją historię. Tytuł Lwowskie wykłady akademickie T.2 Autor Kazimierz Twardowski Wydawnictwo Marek Derewiecki EAN 9788365031211 ISBN 9788365031211 Kategoria Literatura, Filozofia liczba stron 320 Format 230x155 mm Rok wydania 2020 Oprawa twarda