Ta książka to zapis prac związanych z dwoma projektami tzw. Historii mówionej: „Świadek żydowskiego stulecia” wykonywanego dla Fundacji Centropa i „Zapisywanie świata żydowskiego w Polsce” dla Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.
Z powstałego w ich ramach obfitego archiwum rozmów Autorka wybiera tytułowe 12 opowieści polskich Żydów urodzonych w latach 1909 – 1926. Opierając się na wspomnieniach (jakże nieraz sprzecznych i fragmentarycznych), pieczołowicie odtwarza codzienne życie przedwojennej społeczności żydowskiej w Polsce.
Razem z bohaterami przywołujemy z ich pamięci klimat żydowskich miasteczek, domowe rytuały, zapomniane zwyczaje a choćby przepisy na świąteczne potrawy. Bohaterowie pochodzą z rozmaitych środowisk, klas i części Polski.
Z rodzin całkowicie zasymilowanych jak i ortodoksyjnych, bogatych i biednych, mówiących w jidysz i/lub po polsku. Ich nazwiska nie są znane, lecz przywoływane przez nich historie układają się w fascynujący obraz wielorakiej występowaniu Żydów w Polsce.
Opowieści skupiają się zwykle na okresie przedwojennym, najtrudniejszym do odtworzenia, choć nie pomijają czasów wojny i późniejszych. Hanka Grupińska ma szacunek dla języka, pozwala bohaterom wypowiedzieć się do końca, nie poprawia, oddając tym samym rytm intymnej rozmowy.
Czasami, gdy słów brakuje, jak we fragmentach o Zagładzie, staje się delikatną akuszerką wyznań, wiedzącą precyzyjnie, gdzie postawić kropkę, za którą jest już tylko milczenie. Tytuł 12 opowieści żydowskich Autor Hanka Grupińska Wydawnictwo duża LITERA EAN 9788380327429 ISBN 9788380327429 Kategoria Literatura\Literatura faktu ilość stron 352 Rok wydania 2022 Oprawa Miękka ze skrzydełkami Wydanie 1
