"Archeologia wspólnotowa obejmuje w swym polu dwa widoczne aspekty, niewykluczające się nawzajem: możliwość realizowania działań nastawionych na badanie materialnych śladów przeszłości, przy uwzględnieniu , a także potrzeb współcześnie żyjących ludzi.
Słowem, archeologia wspólnotowa wychodzi naprzeciw współczesnym poglądom, według których dziedzictwo kulturowe (archeologiczne) jest dobrem (zasobem) – można je, a choćby więcej: należy rozsądnie wykorzystywać dla dobra współczesnych i przyszłych pokoleń.
posiadając to na względzie, w książce Archeologia wspólnotowa – poznając przeszłość, nie zapominając o teraźniejszości przedstawiono problematykę archeologii wspólnotowej i skonceptualizowano jej treść i formę.
Rozważania te dopełnione zostały przez kwestie dotyczące roli i znaczenia współpracy między archeologią a lokalnymi wspólnotami. Opisano również reprezentatywne projekty i prace terenowe, pokazujące rozmaite wymiary współpracy między archeologią a społeczeństwem.
Zamierzeniem redaktorów tomu było zebranie najnowszych i oryginalnych prac, powstałych w polskim środowisku naukowym, które odnoszącą się do współpracy i włączania lokalnych wspólnot w prace naukowe i ochronę dziedzictwa kulturowego.
Jest to pierwsza tego typu publikacja na polskim rynku wydawniczym. Idea uspołecznienia archeologii – zasadniczy cel, jaki stawiają sobie redaktorzy tomu i jego autorzy – to pomysł godny uznania nie tylko jeśli chodzi o upowszechnienie ciekawej nas dyscypliny.
Jak wynika z lektury tekstów, gromadzi w sobie istotnie wzbogacony walor poznawczy, tkwiący już w samych założeniach archeologii wspólnotowej. Zawarte bowiem w tytule sformułowanie "poznając przeszłość, nie zapominając o teraźniejszości" oznacza nie tylko odniesienie do najnowszych, niejednokrotnie tragicznych wydarzeń, które pamiętamy, lecz komunikuje o tym, że ukierunkowana perspektywicznie teraźniejszość stanowi pryzmat, za pośrednictwem którego postrzegamy przeszłość i dla której ją poznajemy." z recenzji prof.
dr. Hab. Henryka Mamzera Tom zgromadził wybitnych polskich badaczy wytwarzających zręby archeologii wspólnotowej i nadających kierunek przyszłym badaniom w jej zakresie. Niniejsza praca jest pokłosiem dojrzałej, a zarazem oryginalnej refleksji i podejmowanych zgodnie z nią badań empirycznych.
z recenzji prof. Dr hab. Danuty Minty-Tworzowskiej Powyższy opis pochodzi od wydawcy.