XV wiek, Europa, być może jedno z księstw Italii. Pochodzący z zamożnej rodziny żarliwych katolików młodzieniec śni koszmar o potępieniu: schodzi do piekielnej czeluści, gdzie spotyka samego siebie, skazanego na wieczyste męki w towarzystwie złoczyńców i bezecników.
U malarza, który na zamówienie ojca wytwarza rodzinne portrety, kupuje domowy ołtarzyk prezentujący ukrzyżowanie. W jego centrum znajduje się poprawnie znana scena z trzema krzyżami. Wśród ludzi zebranych wokół umierającego Chrystusa widać młodzieńca, jego ojca i tajemniczego poetę przyozdobionego laurem.
Lewe skrzydło ołtarza daje wyobrażenie raju, prawe zaś – piekła. Obraz jest uderzająco podobny do sennego koszmaru. Młodzieniec postanawia wytrzebić w sobie namiętności, by uniknąć kary za grzechy. Ojciec wysyła go jednak do afrykańskiej kolonii.
Poznaje tam inną kulturę, która fascynuje go i zarazem przeraża zbyt luźnym stosunkiem do cielesności. Młodzieniec modli się przed ołtarzem, biczuje do krwi, ćwiczy wolę i bezskutecznie próbuje zapanować nad budzącymi się pragnieniami.
W snach nawiedza go poeta. Prowadzi młodzieńca przez kolejne stadia historii (od starożytności aż po wiek dwudziesty), demonstrując mu katastrofy wywołane przez człowieka, żeby zrozumiał, iż źródłem konfliktów jest ślepa wiara w niepodważalny charakter naszych systemów wartości.
Czy bohater odrobi lekcję poety? Czy porzuci dzieło zniszczenia, które otrzymał w spadku? Czy wywinie się przeznaczeniu? Powieść graficzna Presla, pełna odniesień do literatury i sztuki (Dante, Piero della Francesca, Joseph Conrad), jest poruszającą opowieścią o zagładzie inności, której odbieramy prawo do istnienia, ponieważ nie przypomina tego, w co wierzymy.
Grzegorz Jankowicz
