Wprowadzenie 11
elementy nowości 16
Cele pracy 17
Hipotezy pracy 18
Struktura pracy 19
Metodologia badań 19
Główne pytanie badawcze 19
Przedmiot badań 19
wybór próby 20
1. Dematerializacja pracy i zawód projektanta 23
1.1. Zawód jako kategoria badawcza 24
1.2. Od masowej produkcji do poszukiwania wyróżników 28
1.3. Kreatywność i praca „nad projektem" 32
1.4. Zawód projektanta – profesjonalizacja w perspektywie
historycznej 37
Podsumowanie 42
2. Cykl i artykuł, czyli o designie i jego związkach 45
2.1. Znaczenie terminu „design" 46
2.2. Design i związki z przemysłem 50
2.3. Design i sztuka – projektanci vs. Artyści 53
2.4. Design i rynek – fakty i liczby 56
Podsumowanie 59
3. Społeczny kontekst designu 61
3.1. Odpowiedzialność projektanta – społeczne konteksty
w praktyce 66
3.1.1. Projektowanie jednostajne 69
3.1.2. Projektowanie włączające 72
3.2. Projektowanie partycypacyjne i dylematy współprojektowania 75
Podsumowanie 81
4. Nie tylko rozwiązywanie problemów –
o krytycznej funkcji designu 83
4.1. Design krytyczny – zarys koncepcji 84
4.2. „Spekulacje" o roli projektanta 90
Podsumowanie 97
5. Badanie roli zawodowej projektanta –
sugestia teoretyczna 99
5.1. Rola społeczna – wybrane zagadnienia 100
5.2. Rola projektanta w aspekcie relacyjnym 106
5.3. Projektanci jako sieć kooperujących jednostek 110
Podsumowanie 114
6. Problematyka i metodologia badań własnych 117
6.1. Uwagi o kontekście prowadzonych badań 117
6.2. Badanie roli zawodowej projektanta – podstawy
metodologiczne 121
6.2.1. Cel i problematyka badawcza 121
6.2.2. Przedmiot badań i podejście metodologiczne 122
6.2.2.1. Projektanci 123
6.2.2.2. Pośrednicy i mediatorzy – eksperci instytucji
designu 125
6.2.2.3. Nieprojektanci – uczestnicy procesów
projektowych 126
6.2.2.4. Nieprojektanci – odbiorcy działań
projektowych 126
7. Między talentem a pragmatyzmem – projektanci o swej pracy
i roli zawodowej 129
7.1. Rola zawodowa projektanta 129
7.1.1. Design – prowokacja czy rozwiązywanie problemów? 130
7.1.2. Dlaczego zostaje się projektantem? 134
7.1.3. Jestem projektantem, czyli 138
7.1.4. Kompetencje projektanta 141
7.1.5. W kalejdoskopie ról projektowych 145
7.1.6. O sposobie pracy 147
7.1.7. Odpowiedzialność społeczna projektanta – zasada
czy jednostkowe podejście? 150
7.1.8. Mówią o projektantach 154
7.1.9. Ładność zawodu 158
7.1.10. Miara sukcesu zawodowego 160
7.1.11. (Nie)zależność projektanta 163
7.2. Układy relacyjne i ich znaczenie dla pracy projektanta 169
7.2.1. Model pracy – indywidualnie czy zespołowo? 171
7.2.2. Oczekiwania innych i ich wpływ na pracę projektanta 174
7.2.3. Doświadczenie współpracy 177
7.2.4. Relacje środowiskowe 182
Podsumowanie 188
8. Pośrednicy/mediatorzy, czyli o pracy i współpracy
z projektantami 191
8.1. Projektant czy designer? 192
8.2. Praca zespołowa 194
8.3. Artysta w projektancie – projektant w artyście? 197
8.4. Relacje biznesowe i sukces projektanta 199
8.5. Projektant jako pośrednik? 203
8.6. Wspierać i edukować – o roli instytucji designu 205
Podsumowanie 206
9. Odbiorcy i uczestnicy procesów projektowych o designie
i projektantach 209
9.1. Uczestnicy procesów projektowych 209
9.1.1. Oczekiwania wobec projektantów 210
9.1.2. Design oczami odbiorcy-uczestnika 211
9.1.3. Gotowość do współpracy z projektantami 214
9.2. Odbiorcy działań projektowych 216
9.2.1. Skojarzenia odbiorców ze słowem „design" 218
9.2.2. Znane i kojarzone profesje/specjalności z zawodem
projektanta 220
9.2.3. Miejsca i sposoby pracy 223
9.2.4. Społeczne kryteria wobec zawodu projektanta 228
9.2.5. Znaczenie i prestiż zawodu projektanta 229
9.2.6. Przystępność do usług projektantów 232
Podsumowanie 233
Zakończenie 237
Projektant – utalentowany pragmatyk 239
Bibliografia 245
Spis rycin, tabel i zdjęć 265
Aneksy 269
A. Wywiad częściowo zgromadzony skierowany do mistrzowskich
projektantów (kwestionariusz wywiadu) 269
B. Ankieta skierowana do fachowych projektantów
(kwestionariusz wywiadu) 272
C. Dyspozycje do wywiadu z przedstawicielami instytucji designu 276
D. Nieprojektanci – dyspozycje do wywiadu z przedstawicielami
Instytucji 277
E. Nieprojektanci – kwestionariusz ankiety 278
Indeks nazwisk 283