„Tom Granit i tęcza… stanowi próbę monograficznego ukazania dzieła Józefa Czapskiego oraz samego autora jako malarza, pisarza, myśliciela i organizatora życia kulturalnego na emigracji. Jeśli zabrać pod uwagę fakt, iż dzieło to jest opisane do tej pory nad wyraz fragmentarycznie, to trud zebrania autorów, którzy z przeróżnych stron oglądają i analizują dorobek Czapskiego i jego sposób myślenia i komunikowania się ze światem, zasługuje na najwyższe zachwyt.
Układ poszczególnych części daje możliwość stworzenia interesującego i wieloaspektowego wizerunku artysty, a także człowieka, zezwalając czytelnikom na zbudowanie spójnego portretu z rozproszonych w różnorodnych źródłach danych.
Z tak skomponowanej całości wyłania się jeszcze jeden emigrancki los, biografia i doświadczenie sporego humanisty". Z recenzji prof. Dr hab. Ewy Jaskółowej Osobowości i dzieła Józefa Czapskiego – bogatej, wielowątkowej, różnej – nie sposób ująć i zamknąć w wąskiej, jednorodnej formule, stąd cztery kategorie czy tropy, które budują i oświetlają jego sylwetkę artystyczną oraz wizerunek osobisty.
Zaproponowane w monografii obszary tematyczne – patrzenie, czytanie, spotkania i pamięć – są tylko próbą scalenia dorobku, który wymyka się takim zabiegom, wyraźnie broni się przed nimi, łącząc wątki osobiste i twórczość w jedno dzieło – dzieło życia, tak iż jawi się ono jako "granit i tęcza".
Badania nad uczestnictwem w historii Czapskiego, jego biografią, twórczością pisarską i malarską pozwalają spojrzeć na tę wybitną postać jako na konsekwentną, suwerenną, rzadko spotykaną tak złożoną osobowość.
Niniejszy tom daje obfity ogląd jego życia i dzieł. Spotkali się w nim literaturoznawcy – teoretycy i dydaktycy, historycy sztuki, historycy oraz muzealnicy, którzy razem tworzą jednorodność w różnorodności.
Mamy pewność, iż ułożone w tej monografii teksty oddają wyjątkowość każdej z wypowiedzi. Anna Pilch i Anna Włodarczyk
