Człowiek z niepełnosprawnością w przestrzeni społecznej. Tom 11, 200146

Świat jest pełen barier ograniczających realizację zamierzeń każdego człowieka.Osoby, które w życiu nie doświadczyły niepełnosprawności osobiście lub nie zetknęły się z nią w relacjach z najbliższymi czy nie napotkały jej na swej drodze zawodowej, zwykle nie są wstanie racjonalnie postrzegać trudności piętrzących się przed ludźmi z niepełnosprawnością. Często ograniczenia związane z niepełnosprawnością postrzegają przez pryzmat migawek medialnych, koncentrujących się na tym, co widoczne i mierzalne. Tymczasem istnieje sporo ograniczeń powstałych na skutek relacji, stereotypów czy niedoskonałych rozwiązań prawnych. Są one istotnie widoczne w analizie sytuacji społecznej osób pozostających w centrum zainteresowania niniejszego tomu. Są to problemy związane z postawą wobec inności, bariery edukacyjne, zawodowe, prawne i te związane z życiem rutynowym (chociażby skromne zasoby ekonomiczne czy niedocenianie możliwości realizowania prostych czynności samoobsługowych).Jednym z celów tomu jest rozpatrzenie niektórych utrudnień, z którymi spotykają się osoby z niepełnosprawnością oraz ich najbliżsi ? począwszy od tych ukonstytuowanych na organizacji życia społecznego (wyprowadzonych z uznanych teorii socjologicznych), a skończywszy na tych najszczególniej przyziemnych, odnoszonych do jednostkowych, jednostkowych zdarzeń. Niektóre z nich są osadzonew zdarzeniach głęboko traumatycznych, inne wynikają z sytuacji niewiele widocznych.Jedne kojarzą się z działaniem zinstytucjonalizowanym, planowym i przewidywalnym, a inne ze zdarzeniami przypadkowymi.Kontynuacją tej problematyki jest zagadnienie zasobów własnych (nieraz utożsamianych z kompetencjami), umożliwiających pokonywanie wymienionych barier i kwestie wsparcia udzielanego poprzez szeroko pojęte instytucje społeczne.Treści oddanego czytelnikowi ? już jedenastego ? tomu linii Problemy Edukacji, Rehabilitacji i Socjalizacji Osób Niepełnosprawnych ? pozostają właśnie w kręgu tej tematyki. Całość opracowania została podzielona na cztery części. Kategorią przewodnią pierwszej są przeżycia traumatyczne, w drugiej Czytelnik odnajdzie zagadnienia związane z postawami społecznymi wobec osób z niepełnosprawnością, a także ich planami życiowymi. Kolejna grupa tekstów umieszczonych w częścitrzeciej obejmuje zagadnienia kompetencji społecznych, wsparcia oraz innych uwarunkowań funkcjonowania osób niepełnosprawnych.W części ostatniej pozostały opisane kanadyjskie i francuskie doświadczenia w zakresie edukacji uczniów z niepełnosprawnością oraz czeskie przemiany w kształceniu pedagogów specjalnych na przykładzie Uniwersytetu Ostrawskiego, a także cykl reformowania domów opieki społecznej na terenie Słowacji.W imieniu kolegium redakcyjnego kolekcji pragnę podziękować Autorom poszczególnych tekstów, a szczególne podziękowania kieruję w stronę Recenzenta tomu Pani prof. US, dr hab. Teresy Żołkowskiej, za szczególnie merytoryczną, a zarazem życzliwą ocenę treści.