Tytuł Nauki społeczne wobec zmiany - alternatywa scalania Podtytuł (inspiracje dla współczesnej pedagogiki) Autorzy Krystyna Marzec-Holka, Andrzej Radziewicz-Winnicki, Anna Wiłkomirska Język polski Wydawnictwo Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego ISBN 978-83-235-3500-3 Rok wydania 2018 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 276 Format epub, mobi, pdf Spis treści Wprowadzenie 9
CZĘŚĆ I
SEKULARYZACJA klasycznEJ MYŚLI SPOŁECZNEJ DOTYCZĄCEJ
POJĘCIA ZMIANY (z teorii nauk bliskich pedagogice) 17
Rozdział pierwszy
Ewolucjonizm i neoewolucjonizm (Anna Wiłkomirska) 23
1.1. Ewolucjonizm 23
1.2. Neoewolucjonizm 27
1.2.1. Socjobiologia 28
1.2.2. Psychologia ewolucyjna 31
1.2.3. Neoewolucyjna antropologia 32
1.2.4. Ewolucja społeczna w ujęciu Niklasa Luhmanna 38
Rozdział drugi
Zmiana w głównych perspektywach teoretycznych
(Anna Wiłkomirska) 41
2.1. William Thomas i Florian Znaniecki – zmiana w procesie dezorganizacji-reorganizacji 41
2.2. Talcott Parsons – zmiana ergonomiczna 43
2.3. Materializm historyczny 45
2.4. Teorie konfliktu i władzy 47
2.5. Lewis Coser – (neo)poręczna teoria konfliktu 49
2.6. Steven Lukes i Michel Foucault – władza w warunkach konfliktu, radykalne ujęcie władzy 50
Rozdział trzeci
Teorie modernizacji (Anna Wiłkomirska) 53
3.1. Od teorii konwergencji do teorii zależności 58
3.2. Teorie rozwoju endogennego 61
3.3. Cykliczne wizje dziejów i wybrane teorie cywilizacji 62
3.3.1. Koncepcje rozwoju cyklicznego 62
3.3.2. Nowoczesność jako światowa cywilizacja 66
3.4. Zmiany kulturowe przełomu tysiącleci – przykład ujęcia antropologicznego 71
3.5. Odwroty i powroty – solidność i krytyka, sinusoida teorii modernizacji 74
Rozdział czwarty
Postmodernizm-ponowoczesność – w walce z modernizacją
(Anna Wiłkomirska) 81
4.1. Globalizacja – źródło i cykl zmian 86
4.2. Teorie globalizacji 92
Rozdział piąty
Rewolucje, ruchy społeczne i transformacje (Anna Wiłkomirska) 98
5.1. Rewolucje 98
5.2. Ruchy społeczne 103
5.3. Transformacja – przykład Polski 109
5.4. Zakończenie 116
CZĘŚĆ II
ZINDYWIDUALIZOWANE PERCEPCJE NIEKTÓRYCH OBLICZ
WSPÓŁCZESNOŚCI Z PERSPEKTYWY PEDAGOGIKI 119
Rozdział szósty
Względnie trwałe czynniki sprawcze towarzyszące dobie transformacji w obszarze upośledzenia społecznego. Symptomy anomii, chaosu i dezorientacji a rehabilitacja publiczna (Krystyna Marzec-Holka, Andrzej Radziewicz-Winnicki) 121
6.1. Geneza i ewolucja przemian 121
6.2. Asynchronizacja rozwoju społeczno-gospodarczego,
nierówności społeczne i zjawisko pauperyzacji 124
6.3. Ujęcie poznawcze ubóstwa społecznego 128
6.4. Traumatogenne przemiany w życiu jednostek i grup
a upośledzenie społeczne 135
6.5. Anomia, anarchia i pojawiające się zręby fundamentalizmu w sferze organizacji publicznej a rehabilitacja społeczna 141
6.6. Zakończenie 147
Rozdział siódmy
Kapitał społeczny i jego funkcje. Kontrowersje wokół kapitału społecznego zbiorowego i jednostkowego (Krystyna Marzec-Holka) 149
7.1. Kapitał społeczny, prekursorzy, koncepcje teoretyczne 149
7.2. Kapitał społeczny a partycypacja publiczna
na poziomie edukacji 156
7.3. Relacje społeczne w środowiskach lokalnych.
między zaangażowaniem a neutralnością 166
Rozdział ósmy
Kapitał społeczny w perspektywie jednostkowej i rodzinnej, a także możliwości stymulacji kapitału zbiorowego
(Krystyna Marzec-Holka) 172
8.1. Przykłady empiryczne 172
8.2. Młodzi dorośli a syndrom rozwiedzionych rodziców.
Kolejne egzemplifikacje 176
8.3. Bariery w produkcji zbiorowego kapitału społecznego 183
8.4. Teoria pola integrująca wizje życia społecznego 197
8.5. Mieszkańcy lokalnego środowiska wiejskiego w obronie szkoły 205
8.6. Rodzice i nauczyciele w obronie edukacji 209
Rozdział dziewiąty
Komunitaryzm na tle teorii sprawiedliwości społecznej Johna Rawlsa. Utopijna próba obniżenia poczucia względnej deprywacji we współczesnej polskiej rodzinie (Andrzej Radziewicz-Winnicki) 221
9.1. Uwagi wprowadzające 221
9.2. John Rawls i teoretyczne ramy komunitaryzmu 224
9.3. Zasady sprawiedliwości a realia publiczne 227
9.4. Podsumowanie 233
Rozdział dziesiąty
Magia rewitalizacji w dobie niepokojącej współczesności
(Andrzej Radziewicz-Winnicki) 235
10.1. Magia jako swoista wizja percepcji świata 237
10.2. Fenomen rewitalizacji 241
10.3. Racjonalność przekonań magicznych i wiara w rewitalizację 244
10.4. Refleksje końcowe 246
Rozdział jedenasty
Ekologia społeczna. Podmiotowość człowieka a inwestowanie w naturę w refleksjach ekspertów (Andrzej Radziewicz-Winnicki) 248
11.1. Pojmowanie ekologii społecznej 248
11.2. Innowacyjnanie ekologiczne jako równoważnik podmiotowości jednostki 250
11.3. Refleksje końcowe 254
Zakończenie 257
Bibliografia 259
CZĘŚĆ I
SEKULARYZACJA klasycznEJ MYŚLI SPOŁECZNEJ DOTYCZĄCEJ
POJĘCIA ZMIANY (z teorii nauk bliskich pedagogice) 17
Rozdział pierwszy
Ewolucjonizm i neoewolucjonizm (Anna Wiłkomirska) 23
1.1. Ewolucjonizm 23
1.2. Neoewolucjonizm 27
1.2.1. Socjobiologia 28
1.2.2. Psychologia ewolucyjna 31
1.2.3. Neoewolucyjna antropologia 32
1.2.4. Ewolucja społeczna w ujęciu Niklasa Luhmanna 38
Rozdział drugi
Zmiana w głównych perspektywach teoretycznych
(Anna Wiłkomirska) 41
2.1. William Thomas i Florian Znaniecki – zmiana w procesie dezorganizacji-reorganizacji 41
2.2. Talcott Parsons – zmiana ergonomiczna 43
2.3. Materializm historyczny 45
2.4. Teorie konfliktu i władzy 47
2.5. Lewis Coser – (neo)poręczna teoria konfliktu 49
2.6. Steven Lukes i Michel Foucault – władza w warunkach konfliktu, radykalne ujęcie władzy 50
Rozdział trzeci
Teorie modernizacji (Anna Wiłkomirska) 53
3.1. Od teorii konwergencji do teorii zależności 58
3.2. Teorie rozwoju endogennego 61
3.3. Cykliczne wizje dziejów i wybrane teorie cywilizacji 62
3.3.1. Koncepcje rozwoju cyklicznego 62
3.3.2. Nowoczesność jako światowa cywilizacja 66
3.4. Zmiany kulturowe przełomu tysiącleci – przykład ujęcia antropologicznego 71
3.5. Odwroty i powroty – solidność i krytyka, sinusoida teorii modernizacji 74
Rozdział czwarty
Postmodernizm-ponowoczesność – w walce z modernizacją
(Anna Wiłkomirska) 81
4.1. Globalizacja – źródło i cykl zmian 86
4.2. Teorie globalizacji 92
Rozdział piąty
Rewolucje, ruchy społeczne i transformacje (Anna Wiłkomirska) 98
5.1. Rewolucje 98
5.2. Ruchy społeczne 103
5.3. Transformacja – przykład Polski 109
5.4. Zakończenie 116
CZĘŚĆ II
ZINDYWIDUALIZOWANE PERCEPCJE NIEKTÓRYCH OBLICZ
WSPÓŁCZESNOŚCI Z PERSPEKTYWY PEDAGOGIKI 119
Rozdział szósty
Względnie trwałe czynniki sprawcze towarzyszące dobie transformacji w obszarze upośledzenia społecznego. Symptomy anomii, chaosu i dezorientacji a rehabilitacja publiczna (Krystyna Marzec-Holka, Andrzej Radziewicz-Winnicki) 121
6.1. Geneza i ewolucja przemian 121
6.2. Asynchronizacja rozwoju społeczno-gospodarczego,
nierówności społeczne i zjawisko pauperyzacji 124
6.3. Ujęcie poznawcze ubóstwa społecznego 128
6.4. Traumatogenne przemiany w życiu jednostek i grup
a upośledzenie społeczne 135
6.5. Anomia, anarchia i pojawiające się zręby fundamentalizmu w sferze organizacji publicznej a rehabilitacja społeczna 141
6.6. Zakończenie 147
Rozdział siódmy
Kapitał społeczny i jego funkcje. Kontrowersje wokół kapitału społecznego zbiorowego i jednostkowego (Krystyna Marzec-Holka) 149
7.1. Kapitał społeczny, prekursorzy, koncepcje teoretyczne 149
7.2. Kapitał społeczny a partycypacja publiczna
na poziomie edukacji 156
7.3. Relacje społeczne w środowiskach lokalnych.
między zaangażowaniem a neutralnością 166
Rozdział ósmy
Kapitał społeczny w perspektywie jednostkowej i rodzinnej, a także możliwości stymulacji kapitału zbiorowego
(Krystyna Marzec-Holka) 172
8.1. Przykłady empiryczne 172
8.2. Młodzi dorośli a syndrom rozwiedzionych rodziców.
Kolejne egzemplifikacje 176
8.3. Bariery w produkcji zbiorowego kapitału społecznego 183
8.4. Teoria pola integrująca wizje życia społecznego 197
8.5. Mieszkańcy lokalnego środowiska wiejskiego w obronie szkoły 205
8.6. Rodzice i nauczyciele w obronie edukacji 209
Rozdział dziewiąty
Komunitaryzm na tle teorii sprawiedliwości społecznej Johna Rawlsa. Utopijna próba obniżenia poczucia względnej deprywacji we współczesnej polskiej rodzinie (Andrzej Radziewicz-Winnicki) 221
9.1. Uwagi wprowadzające 221
9.2. John Rawls i teoretyczne ramy komunitaryzmu 224
9.3. Zasady sprawiedliwości a realia publiczne 227
9.4. Podsumowanie 233
Rozdział dziesiąty
Magia rewitalizacji w dobie niepokojącej współczesności
(Andrzej Radziewicz-Winnicki) 235
10.1. Magia jako swoista wizja percepcji świata 237
10.2. Fenomen rewitalizacji 241
10.3. Racjonalność przekonań magicznych i wiara w rewitalizację 244
10.4. Refleksje końcowe 246
Rozdział jedenasty
Ekologia społeczna. Podmiotowość człowieka a inwestowanie w naturę w refleksjach ekspertów (Andrzej Radziewicz-Winnicki) 248
11.1. Pojmowanie ekologii społecznej 248
11.2. Innowacyjnanie ekologiczne jako równoważnik podmiotowości jednostki 250
11.3. Refleksje końcowe 254
Zakończenie 257
Bibliografia 259
