To jest opowieść o Tomaszu Zanie urodzonym na Wileńszczyźnie w 1902 r. - ostatnim z rodu - którego życiorys wpisał się w wielką historię Polski XX w., a równocześnie zamknął się w historii ostatniego pokolenia Polaków, żyjącego na Kresach.
To także opowieść o ziemiańskich rodach kresowych Zanów, Dowgiałłów czy Broel-Platerów, którzy przetrwali w pamięci bohatera opowieści. Walczył o Polskę Odrodzoną i o zarys jej wschodnich granic. Jego biograf, W.
Wiśniewski, po 13 grudnia 1981 r. Włączył się w trend podziemnej działalności. Jego rozmowy z ostatnim z rodu Zanów stanowią zatem zapis teraźniejszości lat 80. XX w. I przeszłości: "Która to już wojna w pańskim życiu$2498 - spytał się autor swego bohatera.
- Czy ostatnia$2499". Prof. Jan Żaryn