Główne zamierzenie naukowe autora książki koncentruje się na historii, roli czasopisma społeczno–kulturalnego „Odra” prezentującego się w latach 1945–1950. Periodyk, założony poprzez publicystów i literatów skupionych wokół Wilhelma Szewczyka, ukazywał się w Katowicach najpierw jako dwutygodnik, a od 1946 r.
jako tygodnik. „Odra” w ciągu kilku lat zdobyła pozycję jednego z największych pism społeczno–kulturalnych w powojennej Polsce. Przedstawiona publikacja niewątpliwie dotyczy spuścizny o szczególnym znaczeniu.
Według autora dużą wartością czasopisma są jego aspekty programowe, dlatego także zostały obszernie przedstawione i zanalizowane. „Odra sięgała do myśli narodowej międzywojnia. Publicyści pisma sformułowali także program kulturalny dla – posługując się ówczesną nomenklaturą – Ziem Odzyskanych.
Ze szczególnym zaangażowaniem „Odra” nawiązywała polemiki pomiędzy innymi z „Kuźnicą”, będącą ofensywnym organem myśli marksistowskiej. Autor przedstawił też sylwetki założycieli czasopisma, zwykle Wilhelma Szewczyka, wybitnego pisarza, a także niemcoznawcy.
W „Odrze” publikowali cenieni powszechnie twórcy, w głównej mierze ci, którzy z biegiem czasu coraz mocniej wpływali na kształt literatury i kultury polskiej: Tadeusz Różewicz, Tymoteusz Karpowicz czy Stanisław Lem.
Ważną częścią publikacji są zatem też analizy tekstów literackich.
