Tytuł Cele osobowe i rzeczowe w konfliktach zbrojnych w świetle prawa międzynarodowego Autor Patrycja Grzebyk Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-922-9 Rok wydania 2018 Warszawa Wydanie 1 ilość stron 340 Format pdf Spis treści Spis treści
Wykaz skrótów 9
Wstęp 15
1. Problem badawczy 15
2. Struktura pracy 18
3. Uwagi metodologiczne 20
Rozdział I
Źródła, zakres i specyfika używania prawa określającego legalne cele
w konfliktach zbrojnych 23
1.1. Fragmentacja prawa międzynarodowego…
określającego legalne cele w konfliktach zbrojnych 23
1.1.1. Międzynarodowe prawo humanitarne 24
1.1.2. Międzynarodowe prawo praw człowieka 30
1.1.3. Międzynarodowe prawo karne 36
1.2. Zakres międzynarodowego prawa humanitarnego 39
1.2.1. Zakres przedmiotowy 39
1.2.2. Zakres terytorialny 45
1.2.3. Zakres czasowy 47
1.2.4. Zakres podmiotowy 48
1.3. Specyfika tworzenia i wykorzystywania MPH 53
1.3.1. Relacja między zasadami humanitaryzmu i konieczności wojskowej 53
1.3.2. Między zakazem a upoważnieniem do zastosowania siły 57
1.3.3. Zasada równości 59
1.4. Likwidacja celu 61
1.4.1. Definicja ataku 61
1.4.2. Poziom dopuszczalnej przemocy 63
1.4.3. Ograniczenia co do metod i środków atakowania legalnych celów 68
1.5. Konkluzje 70
Rozdział II
Cele osobowe 72
2.1. Członkowie państwowych sił zbrojnych 75
2.1.1. Konflikty międzynarodowe 75
2.1.2. Konflikty niemiędzynarodowe 97
2.2. Członkowie uzbrojonych służb porządku publicznego 100
2.2.1. Konflikty międzynarodowe 100
2.2.2. Konflikty niemiędzynarodowe 101
2.3. Członkowie niepaństwowych grup zbrojnych 102
2.3.1. Konflikty międzynarodowe 102
2.3.2. Konflikty niemiędzynarodowe 104
2.4. Osoby cywilne 110
2.4.1. Konflikty międzynarodowe 110
2.4.2. Konflikty niemiędzynarodowe 129
2.5. Członkowie operacji pokojowych 131
2.5.1. Konflikty międzynarodowe 131
2.5.2. Konflikty niemiędzynarodowe 133
2.6. Konkluzje 134
Rozdział III
Cele rzeczowe 137
3.1. Ogólna definicja celu wojskowego 139
3.1.1. Wkład do działalności wojskowej 141
3.1.2. Korzyść wojskowa 151
3.1.3. Wpływ innych dziedzin prawa na definicję celu wojskowego –
przypadek infrastruktury
użytkowanej do popełniania zbrodni międzynarodowych 154
3.2. Katalog celów wojskowych 156
3.2.1. Centra dowodzenia, kontroli i łączności 164
3.2.2. Instalacje, budynki, sprzęt i materiały wojskowe 167
3.2.3. Linie komunikacyjne 170
3.2.4. Przemysł i inne tzw. Cele ekonomiczne 171
3.2.5. Media 174
3.3. Katalog dóbr o charakterze cywilnym 176
3.3.1. Szpitale, formacje sanitarne, środki transportu medycznego 176
3.3.2. Budowle i urządzenia zawierające niebezpieczne siły 178
3.3.3. Dobra kulturalne i miejsca kultu religijnego 181
3.3.4. Dobra niezbędne dla przetrwania ludności cywilnej 185
3.3.5. Szkoły i domy mieszkalne 187
3.3.6. Pomoc humanitarna 188
3.3.7. Środowisko naturalne 190
3.3.8. Miejscowości niebronione i inne strefy pod ochroną 192
3.4. Konkluzje 195
Rozdział IV
Trudności w korzystnej eliminacji celów 197
4.1. Prawne przyczyny strat cywilnych 198
4.1.1. Zasada proporcjonalności 199
4.1.2. Obowiązek przedsięwzięcia środków ostrożności 206
4.1.3. Zakaz represaliów wojennych 211
4.2. Pozaprawne przyczyny strat cywilnych 213
4.2.1. Zmiana charakteru konfliktów zbrojnych 213
4.2.2. Ochrona własnych sił 216
4.2.3. Bezbronność przesłanką ataku 218
4.2.4. Płeć 220
4.2.5. Mit starannej broni 222
4.2.6. Błędne dane – obowiązek należytej dokładności 223
4.3. Konkluzje 224
Rozdział V
Odpowiedzialność za naruszenia prawa określającego dopuszczalne cele 226
5.1. Odpowiedzialność jednostki 228
5.1.1. Odpowiedzialność za ataki przeciwko osobom 235
5.1.2. Odpowiedzialność za ataki przeciwko dobrom 243
5.1.3. Odpowiedzialność za udział w działaniach zbrojnych 249
5.2. Odpowiedzialność państwa 251
5.3. Odpowiedzialność organizacji międzynarodowych 261
5.4. Odpowiedzialność niepaństwowych grup zbrojnych 266
5.5. Konkluzje 268
Zakończenie – w stronę jednolitego podejścia do doboru celów 270
1. Coraz szerszy zakres celów – coraz bliżej wojny totalnej 270
2. Wszechobecne cele we wszechobecnym konflikcie 271
3. Jednolite podejście oparte na działalności osób, a nie na ich statusie 272
4. Równość w interesie wszelkich 274
5. Algorytm dla oceny proporcjonalności 276
6. Siła w ograniczeniach 277
7. Brak spójności – brak efektywności 278
Bibliografia 280
Spis tabel 323
Indeks nazwisk 325
Indeks rzeczowy 335
Wykaz skrótów 9
Wstęp 15
1. Problem badawczy 15
2. Struktura pracy 18
3. Uwagi metodologiczne 20
Rozdział I
Źródła, zakres i specyfika używania prawa określającego legalne cele
w konfliktach zbrojnych 23
1.1. Fragmentacja prawa międzynarodowego…
określającego legalne cele w konfliktach zbrojnych 23
1.1.1. Międzynarodowe prawo humanitarne 24
1.1.2. Międzynarodowe prawo praw człowieka 30
1.1.3. Międzynarodowe prawo karne 36
1.2. Zakres międzynarodowego prawa humanitarnego 39
1.2.1. Zakres przedmiotowy 39
1.2.2. Zakres terytorialny 45
1.2.3. Zakres czasowy 47
1.2.4. Zakres podmiotowy 48
1.3. Specyfika tworzenia i wykorzystywania MPH 53
1.3.1. Relacja między zasadami humanitaryzmu i konieczności wojskowej 53
1.3.2. Między zakazem a upoważnieniem do zastosowania siły 57
1.3.3. Zasada równości 59
1.4. Likwidacja celu 61
1.4.1. Definicja ataku 61
1.4.2. Poziom dopuszczalnej przemocy 63
1.4.3. Ograniczenia co do metod i środków atakowania legalnych celów 68
1.5. Konkluzje 70
Rozdział II
Cele osobowe 72
2.1. Członkowie państwowych sił zbrojnych 75
2.1.1. Konflikty międzynarodowe 75
2.1.2. Konflikty niemiędzynarodowe 97
2.2. Członkowie uzbrojonych służb porządku publicznego 100
2.2.1. Konflikty międzynarodowe 100
2.2.2. Konflikty niemiędzynarodowe 101
2.3. Członkowie niepaństwowych grup zbrojnych 102
2.3.1. Konflikty międzynarodowe 102
2.3.2. Konflikty niemiędzynarodowe 104
2.4. Osoby cywilne 110
2.4.1. Konflikty międzynarodowe 110
2.4.2. Konflikty niemiędzynarodowe 129
2.5. Członkowie operacji pokojowych 131
2.5.1. Konflikty międzynarodowe 131
2.5.2. Konflikty niemiędzynarodowe 133
2.6. Konkluzje 134
Rozdział III
Cele rzeczowe 137
3.1. Ogólna definicja celu wojskowego 139
3.1.1. Wkład do działalności wojskowej 141
3.1.2. Korzyść wojskowa 151
3.1.3. Wpływ innych dziedzin prawa na definicję celu wojskowego –
przypadek infrastruktury
użytkowanej do popełniania zbrodni międzynarodowych 154
3.2. Katalog celów wojskowych 156
3.2.1. Centra dowodzenia, kontroli i łączności 164
3.2.2. Instalacje, budynki, sprzęt i materiały wojskowe 167
3.2.3. Linie komunikacyjne 170
3.2.4. Przemysł i inne tzw. Cele ekonomiczne 171
3.2.5. Media 174
3.3. Katalog dóbr o charakterze cywilnym 176
3.3.1. Szpitale, formacje sanitarne, środki transportu medycznego 176
3.3.2. Budowle i urządzenia zawierające niebezpieczne siły 178
3.3.3. Dobra kulturalne i miejsca kultu religijnego 181
3.3.4. Dobra niezbędne dla przetrwania ludności cywilnej 185
3.3.5. Szkoły i domy mieszkalne 187
3.3.6. Pomoc humanitarna 188
3.3.7. Środowisko naturalne 190
3.3.8. Miejscowości niebronione i inne strefy pod ochroną 192
3.4. Konkluzje 195
Rozdział IV
Trudności w korzystnej eliminacji celów 197
4.1. Prawne przyczyny strat cywilnych 198
4.1.1. Zasada proporcjonalności 199
4.1.2. Obowiązek przedsięwzięcia środków ostrożności 206
4.1.3. Zakaz represaliów wojennych 211
4.2. Pozaprawne przyczyny strat cywilnych 213
4.2.1. Zmiana charakteru konfliktów zbrojnych 213
4.2.2. Ochrona własnych sił 216
4.2.3. Bezbronność przesłanką ataku 218
4.2.4. Płeć 220
4.2.5. Mit starannej broni 222
4.2.6. Błędne dane – obowiązek należytej dokładności 223
4.3. Konkluzje 224
Rozdział V
Odpowiedzialność za naruszenia prawa określającego dopuszczalne cele 226
5.1. Odpowiedzialność jednostki 228
5.1.1. Odpowiedzialność za ataki przeciwko osobom 235
5.1.2. Odpowiedzialność za ataki przeciwko dobrom 243
5.1.3. Odpowiedzialność za udział w działaniach zbrojnych 249
5.2. Odpowiedzialność państwa 251
5.3. Odpowiedzialność organizacji międzynarodowych 261
5.4. Odpowiedzialność niepaństwowych grup zbrojnych 266
5.5. Konkluzje 268
Zakończenie – w stronę jednolitego podejścia do doboru celów 270
1. Coraz szerszy zakres celów – coraz bliżej wojny totalnej 270
2. Wszechobecne cele we wszechobecnym konflikcie 271
3. Jednolite podejście oparte na działalności osób, a nie na ich statusie 272
4. Równość w interesie wszelkich 274
5. Algorytm dla oceny proporcjonalności 276
6. Siła w ograniczeniach 277
7. Brak spójności – brak efektywności 278
Bibliografia 280
Spis tabel 323
Indeks nazwisk 325
Indeks rzeczowy 335
