Słowo, obraz i dźwięk w graduale de sanctis

Karmelitański Graduale de sanctis z przełomu XVII i XVIII wieku, przechowywany w Bibliotece Karmelitów na Piasku w Krakowie, to intrygujący przykład księgi, której "multimedialna" - mówiąc językiem współczesnym - treść oddziałuje na słuch, wzrok i intelekt odbiorców. Zabytek ten z jednej strony pełnił funkcję depozytorium repertuaru i miał być bogato zdobiony, z drugiej - prawdopodobnie był użytkowany w trakcie liturgii. W dobie nowożytnej bowiem w każdym karmelitańskim klasztorze znajdowało się z zasady kilka ksiąg liturgicznych (drukowanych i rękopiśmiennych), z których korzystano w trakcie liturgii godzin oraz w czasie mszy. Cechą akcentującą wspomniany kodeks jest dodatkowo obecność inicjałów inspirowanych emblematyką (utworów łączących słowo i obraz), w tym przede wszystkim dziełem Symbolica vitae Christi meditatio (1612) polskiego humanisty Tomasza Tretera. Rękopis stanowi także pierwszy - lub jeden z pierwszych - graduałów de sanctis przekazujących potrydencką liturgię karmelitańską w Europie. Walorem książki jest kompleksowe i interdyscyplinarne ujęcie tematu. Dowiadujemy się z niej o wielu ważnych szczegółach, dotyczących nie tylko procesu tworzenia graduału,jeszcze o jego oryginalnej zawartości. Mieści on śpiewy wyjątkowe, co w sytuacji ksiąg liturgicznych nie jest zjawiskiem nadmiernie częstym. Dr hab. Paweł Gancarczyk, prof. IS PAN Publikacja wyświetla specyfikę relacji gatunku emblematycznego i zapisu muzycznego, odwołując się do stosunkowo skromnej w zestawieniu z całokształtem emblem studies literatury przedmiotu. To w zasadzie pierwsze polskojęzyczne opracowanie dotyczące emblematyki muzycznej i europejskiej tradycji tego fenomenu. Na ich tle Graduale de sanctis przedstawia się jako zabytek oryginalny, niemający analogii. Dr hab. Magdalena Kinga Górska, prof. IBL PAN Marek Bebak - adiunkt w Instytucie Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół muzyki religijnej XVII i XVIII wieku, kultury muzycznej dawnego Krakowa, a także karmelitów w Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Interesuje się także źródłoznawstwem i edytorstwem muzycznym. Jako kierownik i wykonawca uczestniczy w projektach badawczych finansowanych przez NCN, NPRH i NIMIT. Autor dwutomowej edycji dzieł wszystkich Franciszka Liliusa (2016) oraz monografii Franciszek Lilius. Życie i twórczość na tle epoki (2018), za którą otrzymał nagrodę im. Ks. Prof. H. Feichta, przyznawaną poprzez Sekcję Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich. Alicja Bielak - adiunktka w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, była wykładowczyni na Wydziale "Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego. Do jej zainteresowań badawczych należy piśmiennictwo XVI i XVII wieku, ze szczególnym uwzględnieniem historii książki i emblematyki. Członkini Zarządu Society for Emblem Studies. Stypendystka Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej (Stypendium START 2022), Herzog August Bibliothek w Wolfenbttel (2022) oraz Instytutu LECTIO, Katholieke Universiteit Leuven (2022/2023). Kierowniczka projektów (Diamentowy Grant, Preludium, NPRH) poświęconych emblematyce, a także opracowywaniu tekstów dawnych. W 2019 wydała w ramach linii Biblioteki Pisarzy Staropolskich Plęsy Aniołów - edycję krytyczną medytacyjnych emblematów Marcina Hińczy. Tytuł Słowo, obraz i dźwięk w Graduale de Sanctis.. Autorzy Alicja Bielak, Marek Bebak Wydawnictwo Universitas EAN 9788324238576 ISBN 9788324238576 Kategoria Literatura, Sztuka liczba stron 140 Format 205x135 mm Rok wydania 2022 Oprawa broszurowa