"Na przełomie wieków XV i XVI nastąpił okres starć´ z najazdem moskiewskim i tatarskim Iwana III w latach 1492 - 1503, oraz wojen późniejszych z tymiż˙ przeciwnikami, wojen prowadzonych na pokaźnych, mało zamieszkałych, niemal bezdrożnych przestrzeniach.
Jazda dotychczasowa polska składała się$716 z zasady z kopijników na ciężkich koniach, pokrytych zbrojami i mających za bron´ zaczepna$717 długie kopie i miecze, oraz z lekkiej jazdy strzelców, uzbrojonych głównie w kusze, zatem asygnowanych do działania na odległość´.
podczas ciągnienia wojska, zbroje kopijników wożono na wozach i dopiero w chwili spodziewanego starcia przywdziewano je. Jazda ta wobec ruchliwego nieprzyjaciela, nieprzestrzegającego zasad rycerstwa zachodniego, zapowiadania natarcia, a skłonnego do napadów nieoczekiwanych, stawała się$718 mniej {pomocn|przydatn)a, co tak dotkliwie zostało stwierdzone w klęsce bukowińskiej r.
1497. Niewątpliwie te przyczyny zrodziły potrzebę$719 stworzenia jazdy lżejszej, uzbrojonej w kopie - włócznie, tak zawsze skuteczne w ręku polskim zwłaszcza wobec nieuzbrojonego nimi przeciwnika, oraz w krzywe szable, za oręż˙ ochronny mającej jedynie lekkie tarcze.
Sięgnięto do wzorów węgierskich. Po raz pierwszy w regestrze skarbowym w r. 1500 pojawia się$720 nazwa husarzy przy nazwiskach węgierskich i, być´ może, serbskich czyli Raco´w, jak wówczas w Polsce Serbów nazywano." fragment wstępu Reprint wydania z 1939 roku.
Zachowano oryginalną pisownię. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.