Rozwój instytucji ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jednoczy się nieodłącznie ze stopniowym wzmacnianiem pozycji prawnej poszkodowanego. Zwieńczeniem wskazanego cyklu było przyznanie temu podmiotowi bezpośredniego roszczenia względem ubezpieczyciela (actio directa). Celem pracy jest określenie sytuacji prawnej poszkodowanego w obowiązującym stanie prawnym, na gruncie dobrowolnych i obowiązkowych ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej, a także szczegółowa analiza istoty oraz charakteru prawnego bezpośredniego roszczenia.