Po raz pierwszy w czasie II wojny światowej z członków mniejszości narodowej sformowano quasi-policyjne oddziały zabójców tym samym Selbstschutz stał się pokaźnym wykonawcą ludobójczej polityki nazistowskich Niemiec.
Przystępując do budowy nowego niemieckiego życia na Wschodzie, zamordowano 4050 tys. Niewinnych osób: panów, pań i dzieci głównie polskich cywilów. Tysiące, a może choćby dziesiątki tysięcy z nich to ofiary Niemców etnicznych, którzy kreujeli Selbstschutz.
Większość jego członków po rozwiązaniu organizacji zasiliła inne formacje stanowiące aparat terroru III Rzeszy. Służba w Selbstschutzu była początkiem ich działalności. Przesiedlono także dziesiątki tysięcy Polaków i Żydów, utworzono pierwsze obozy pracy i getta.
Miało to ogromny wpływ na ludobójczy charakter okupacji niemieckiej w Europie Środkowo-Wschodniej. Do dokonania tego nie starczyło około 2700 członków Einsatzgruppen. Potrzebny był blisko 120-tysięczny Selbstschutz.
Niniejszy tom to pierwsza polska monografia Selbstschutzu (19391940) oraz pierwsze opracowanie tego tematu w ujęciu komparatystycznym, ukazujące odmienności i podobieństwa w działaniu, a także rolę tej organizacji w zróżnicowanych regionach Polski.
