Jak działają mocarstwa bezustannie rywalizujące o bezpieczeństwo i potęgę by zrozumieć politykę światową, trzeba zrozumieć, jak działają głowy państw. Wedle większości teorii stosunków międzynarodowych ich decyzje można uznać za racjonalne.
Część badaczy uważa jednak inaczej. Kwestia ta ma zasadnicze znaczenie jednocześnie dla badania, jak i prowadzenia polityki międzynarodowej, ponieważ tylko jeżeli decydenci polityczni są racjonalni, naukowcy mogą starać się zrozumieć i przewidywać ich zachowania.
Według Johna J. Mearsheimera i Sebastiana Rosato racjonalne decyzje w polityce międzynarodowej to takie, które wynikają z deliberatywnego procesu decyzyjnego i są oparte na teoriach w wiarygodny sposób wyjaśniających działanie mechanizmów rządzących światem.
Obaj badacze, posługując się tymi kryteriami, dochodzą do wniosku, że większość państw jest racjonalna przez większość czasu, choćby jeżeli nie za każdym razem prowadzi to do sukcesu. Dla uzasadnienia swojego stanowiska Mearsheimer i Rosato sięgają do historii, w tym do dziejów obu wojen światowych, zimnej wojny i epoki postzimnowojennej.
Przyglądają się decyzjom, jakie dawni i współcześni przywódcy, pomiędzy innymi George W. Bush czy Władimir Putin, podejmowali w związku z doniosłymi wydarzeniami historycznymi, i zastanawiają się, czy działali oni racjonalnie.
Analizując to podstawowe pojęcie w pionierski i kompleksowy sposób, autorzy pokazują, jak myślą najważniejsi decydenci i jak kształtować własną politykę w otoczeniu międzynarodowym. John Mearsheimer i Sebastian Rosato pokazują, jak mocarstwa nieprzerwanie rywalizują o bezpieczeństwo i potęgę.
Opieranie polityki zagranicznej na założeniu, że przeciwnik jest irracjonalny, prowadzi do nieszczęść, których przykładem może być wojna na Ukrainie. Przystępowanie do tak poważnych działań jak wojna w Iraku bez racjonalnego namysłu i rzetelnej dyskusji to proszenie się o katastrofę.
Jest to mocna i ważna lektura, a także apel do tych, którzy odpowiadają za politykę zagraniczną mocarstw, żeby podejmowali racjonalną deliberację i starali się także zrozumieć racjonalny punkt widzenia swoich rywali.
— Jeffrey D. Sachs, profesor Uniwersytetu Columbia Autorzy rozprawiają się ze skłonnością do postrzegania przeciwników i agresorów jako nieodmiennie »irracjonalnych«. Co jednakowo ważne, przekonują,klasyczne wyobrażenia o racjonalności nie nadają się do analizy większości decyzji politycznych.
Jest to książka, której żaden poważny badacz stosunków międzynarodowych nie może zignorować. — Stephen M. Walt, profesor w Harvard Kennedy School W stosunkach międzynarodowych jest tyle konfliktów i zniszczenia, że prosto można dojść do wniosku,innowacyjnaniem państw rządzą uprzedzenia, chaos, głupota i emocje.
Tak jednak nie jest – twierdzą Mearsheimer i Rosato. Polityka zagraniczna – przekonują – niemal zawsze kształtowana jest w drodze uporządkowanych procedur decyzyjnych i w oparciu o wiarygodne teorie. Niedługo mówiąc, państwa są podmiotami racjonalnymi.
Argumentacja jest logiczna, a tezy poparte licznymi dowodami. — John M. Owen IV, autor The Ecology of Nations John J. Mearsheimer – profesor na Uniwersytecie w Chicago, gdzie został wskazany tytułem R.
Wendell Harrison Distinguished Service Professor of Political Science. Autor książek obfite złudzenie. Liberalne marzenia a rzeczywistość międzynarodowa, Tragizm polityki mocarstw i Dlaczego politycy kłamią.
Cała prawda o kłamstwie w polityce międzynarodowej. Sebastian Rosato – profesor nauk politycznych na Uniwersytecie Notre Dame. Autor książki Intentions in Great Power Politics: Uncertainty and the Roots of Conflict.
