Opisywana w Rozważaniach dotyczących rozumu ludzkiego Johna Locke’a (1634–1704) rozumność podnosi się od jednostkowych doświadczeń do rozumu pojmowanego nie tylko jako predyspozycja pojedynczych ludzi, lecz jako wyznacznik ludzkiej natury, zapewniający obiektywność wiedzy, bezstronność kodeksów moralnych, wyszczególnione rozumem granice tego, co można wiedzieć w kwestiach religijnych.
Różnica pomiędzy rozumnością a bezrozumnością okazuje się jednak nieostra. Rozumność jest stopniowalna, a jej obrzeża zamieszkują nie tylko dzieci, których rozum ma się dopiero rozwinąć, ale także idioci, szaleńcy i dzicy.
Przedmiotem niniejszej monografii jest analiza przedstawionej przez Locke’a historii ludzkiego rozumu, jego wyłanianie się, rozkwit i spełnienie w powszechnie dostępnej wiedzy i w kwestiach ergonomicznych – doktrynie politycznej, etyce i religii.
