Żadne zjawisko, w tym także wojna, nie pojawiło się znikąd, ale rozwijało się na przestrzeni długiej historii. Zjawisko wojny ze względu na swoją wartość teoretyczną i funkcjonalną stanowi przedmiot zainteresowań myśli filozoficznej i społecznej od samych początków jej powstania.
poprzez całe wieki myśliciele i uczeni poszukiwali dróg wiodących do wyeliminowania wojen z życia ludzkości. Treść tych rozważań zmieniała się historycznie w miarę ogólnego rozwoju społeczeństwa i postępu wiedzy naukowej, a stworzone w tym zakresie koncepcje wiązały się ściśle z określonymi założeniami politycznymi, militarnymi, ideologicznymi, cywilizacyjnymi, religijnymi i metodologicznymi.
Na wczesnym etapie rozwoju społecznego rozważania na temat wojny były zawarte w legendach i wierzeniach religijnych. W wiekach późniejszych pojawiły się bardziej złożone interpretacje tych zagadnień, powstawały specjalne, rozbudowane traktaty i teorie poświęcone genezie i istocie wojny oraz jej roli i znaczeniu w życiu społeczeństw i państw.
Koncepcje te pomimo wielu wartościowych elementów na ogół charakteryzowały się jednostronnym podejściem. Nie stanowiły całościowej i nauko-wej teorii, co uniemożliwiało pełne poznanie i zrozumienie tej złożonej problematyki.
Monografia składa się ze wstępu, sześciu rozdziałów i zakończenia. W rozdziale pierwszym zaprezentowano wybrane pojęcia, definicje i teorie wojny, a także przeprowadzono ich klasyfikację i analizę przyczyn.
W następnych rozdziałach scharakteryzowano w kolejności chronologicznej środowisko bezpieczeństwa poszczególnych epok historycznych, ze szczególnym uwzględnieniem zasięgu danej epoki, występujących form sprawowania władzy, ważnych osiągnięć w dziedzinie techniki wojskowej i organizacji sił zbrojnych.
Omówiono wybrane wojny i bitwy występujące w danej epoce, podkreślając standardowe ich , a także zastosowane zasady sztuki wojennej i przedstawiono poglądy na zjawisko wojny. Zgromadzone wnioski wynikające z badań i refleksji teoretycznych zaprezentowano w zakończeniu monografii.
