Armoryka Il conte. opowieść patetyczna. il conde. a pathetic tale

Książka w dwóch wersjach językowych – polskiej i angielskiej. Autor na temat tego utworu tak pisze: „Opowieść ta, którą nazwałem żałosną, a której pierwotny tytuł jest „Il Conde”, jest prawie dosłownym zapisem historii opowiedzianej mi poprzez pewnego czarującego starego dżentelmena, którego spotkałem we Włoszech. Nie chcę przez to powiedzieć, iż jest tam tylko to. Każdy może dojrzeć, że jest tam coś więcej niżeli dosłowne sprawozdanie, ale rozpoznanie, gdzie on skończył, a ja zacząłem, trzeba pozostawić wnikliwości czytelnika, dla którego problem ten może być atrakcyjny”. Fragment opowiadania: „Po raz pierwszy zaczęliśmy ze sobą rozmawiać w Muzeum Narodowym w Neapolu, w parterowych salach zawierających przesławną serię brązów z Herculaneum i Pompei: ów cudowny legat sztuki starożytnej, którego subtelna doskonałość została dla nas zachowana dzięki katastrofalnej furii wulkanu.  Zwrócił się do mnie pierwszy i powiedział kilka zdań o znanym Hermesie Spoczywającym, którego właśnie oglądaliśmy ze wszelkich stron. Mówił nad wyraz dorzecznie o tym naprawdę oszałamiającym arcydziele. Nic zresztą głębokiego. Jego korzystny smak był raczej wrodzony niż nabyty poprzez wykształcenie. Najwidoczniej oglądał w ciągu swojego życia mnóstwo rzeczy atrakcyjnych i umiał je cenić; obcy mu był jednak żargon amatora czy connaisseura – owej klasy ludzkiej, zaiste, godnej nienawiści. Mówił jak człowiek światowy, wyjątkowo inteligentny i prawdziwie po wielkopańsku naturalny. Od kilki dni znaliśmy się z widzenia. Mieszkając w tym samym hotelu – pierwszorzędnym, ale nie krzycząco lubianym – zauważyłem go często w przedsionku hotelowym, jak wchodził albo wychodził. Widziałem, że jest tu dawnym i uznanym gościem. W uszanowaniu, z jakim kłaniał mu się właściciel, wyczuwało się serdeczność, która znów, z jego strony, była przyjmowana z niewymuszoną uprzejmością. Służba nazywała go Il Conte”.