Polacy, którzy walczyli z faszyzmem na wielu frontach drugiej wojny światowej, nieraz kontestowali komunizm, na dodatek po podziale Europy i nowym nakreśleniu granic Polski w 1945 roku w Jałcie utracili swój posiadajątek i miejsce pochodzenia. W tej sytuacji wybrali nieraz emigrację, życie na obczyźnie.
niemało napisano o weteranach w obfitej Brytanii, wyjątkowo niedużo zaś o tych, którzy pozostali we Francji. Stanowili oni stanowczą grupę około 100 tysięcy osób i choć nie byli tak zorganizowani, a także wpływowi jak środowiska kombatanckie na Wyspach Brytyjskich, to odegrali ważną rolę w polskiej i francuskiej, a więc europejskiej historii powojennej. Polskie organizacje kombatanckie łączyło głębokie poczucie polskości i patriotyzmu. Autor na podstawie niedostępnych w Polsce archiwaliów pokazuje ich historię w pierwszym trzydziestoleciu powojennym, opisuje próby utrzymania więzi między rodakami, a zarazem trud dopasowania się do nowej rzeczywistości na tle ówczesnych przemian społeczno-gospodarczych we Francji.
Monografia pokazuje nieszablonowe materiały pisane, zachowane najczęściej poprzez osoby prywatne zamieszkałe we Francji oraz niejednokrotnie zanikające już organizacje kombatanckie. Jest owocem osobistych spotkań i rozmów autora z kombatantami, a także ich rodzinami, stanowi jakże istotny w polskiej historiografii zapis wciąż mało znanych losów polskich weteranów drugiej wojny światowej we Francji.
Wstęp
Rozdział 1. Polscy żołnierze we Francji po II wojnie światowej w latach 1945–1949
1.1. Sytuacja polityczna, ekonomiczna i społeczna we Francji w latach 1940–1946
1.2. Sytuacja polityczna i ekonomiczna byłych żołnierzy polskich i ich rodzin po wyzwoleniu Francji
1.3. Żołnierze polscy pozostali we Francji a Polska powojenna
Rozdział 2. Polski ruch kombatancki we Francji
2.1. Próby reaktywowania polskich organizacji kombatanckich po wyzwoleniu Francji
2.1.1. Związek Rezerwistów i Byłych Wojskowych we Francji
2.1.2. Oficerskie i podoficerskie organizacje kombatanckie
2.1.3. Związek Inwalidów Wojennych
2.1.4. Inne reaktywowane organizacje kombatanckie
2.2. Organizacje kombatanckie powstałe po II wojnie światowej
2.2.1. Stowarzyszenie Kombatantów Polskich „Samopomoc Wojska"
2.2.2. Związek 2. Dywizji Strzelców Pieszych
2.2.3. Stowarzyszenie Członków Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość
2.2.4. Związek Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji
2.2.5. Związek Kombatancki Armii Krajowej
2.2.6. Organizacja paramilitarna „Ogniwo"
2.2.7. Związek Kół 1. Dywizji Pancernej
2.3. Koordynacja organizacji kombatanckich
2.3.1. Federacja Polskich Związków Obrońców Ojczyzny
2.3.2. Europejska Federacja Polskich Kombatantów
Rozdział 3. Polskie powojenne organizacje kombatanckie – programy działania i relacje z władzami kraju pobytu
3.1. Cele reaktywowanych i nowo powstałych polskich organizacji kombatanckich we Francji po zakończeniu działań wojennych
3.2. Współpraca z francuskimi organizacjami kombatanckimi
3.3. Stosunek administracji francuskiej do polskiego ruchu kombatanckiego we Francji
Rozdział 4. Działalność polskich organizacji kombatanckich we Francji w latach 1945–1976
4.1. Działalność patriotyczna
4.2. Działalność ekonomiczna
4.3. Działalność społeczno-kulturalna
4.3.1. Oddziaływanie na młode pokolenie i nauczanie
4.3.2. Samopomoc i opieka na ludźmi starymi i kalekimi
4.3.3. Pomoc na rzecz kraju
4.3.4. Imprezy kulturalne
4.3.5. Ewolucja kombatanckiej działalności społeczno-kulturalnej w latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w.
4.4. Wymiar polityczny działalności kombatantów polskich we Francji
Zakończenie
Aneks nr 1. Statut Narodowego Związku Byłych Wojaków z Loire Inférieure
Aneks nr 2. Sztandar, Godło i Odznaka ZRiBW we Francji
Aneks nr 3. Okręgi, koła oraz nazwiska prezesów w pierwszym okresie działalności reaktywowanego Związku Rezerwistów i Byłych Wojskowych
Aneks nr 4. Zarząd Główny i Naczelna Rada ZRiBW
Aneks nr 5. Statut Stowarzyszenia Polskich Kombatantów „Samopomoc Wojska"
Aneks nr 6. Siedziby kół oraz składy zarządów Stowarzyszenia Polskich Kombatantów „Samopomoc Wojska" we Francji w 1959 r.
Aneks nr 7. Statut Koła Grenadierów
Aneks nr 8. Protokół Zjazdu Konstytucyjnego Polskiej Organizacji Walki o Niepodległość
Aneks nr 9. Statut Koła 1. Dywizji Pancernej
Aneks nr 10. Rezolucja Federacji Polskich Związków Obrońców Ojczyzny
Aneks nr 11. Okólnik POWN
Aneks nr 12. Wykaz zrealizowanych imprez na terenie okręgu Konsulatu Generalnego PRL w
Lyonie w pierwszym kwartale 1976 r.
Aneks nr 13. Z życia kombatanckiego: zróżnicowane dokumenty i wycinki prasowe, przedstawiające ogólną atmosferę działalności i życia byłych żołnierzy i ich rodzin na przymusowej emigracji
Bibliografia
Wykaz skrótów
Spis tablic
