Ponad trzydziestoletnie doświadczenia funkcjonowania samorządu terytorialnego w III RP pokazują, że samorządność jest zjawiskiem wieloaspektowym i istotnie złożonym. Jednostki samorządu terytorialnego są wprawdzie równocześnie wykonującymi zadania publiczne podmiotami władztwa administracyjnego, jak i wspólnotami mieszkańców działającymi na rzecz rozwoju swego miasta czy regionu, konkurującymi z innymi samorządami o zainteresowanie turystów i inwestorów.
Z tego także względu samorząd terytorialny i jego funkcjonowanie to przedmiot zainteresowania zarówno nauk o polityce i administracji, nauk prawnych, ekonomii i finansów, nauk o zarządzaniu, jak i socjologii, historii czy nauk o bezpieczeństwie.