Książka jest zbiorem tekstów powstałych w związku z konferencją naukową zatytułowaną Fascynacja, podziw, zakręcenie w polskiej literaturze XIX wieku. Przedmiotem refleksji autorów stały się dzieła największych polskich twórców romantyzmu, pozytywizmu i Młodej Polski: Słowackiego, Fredry, Chopina, Konopnickiej, Prusa, Orzeszkowej, Żeromskiego i Witkiewicza.
Spotkaniu przyświecał cel reinterpretacji literackiego kanonu XIX wieku, rewindykacji podstawowych haseł i założeń tego okresu. Autorzy nie ograniczali się jednak tylko do interpretacji poszczególnych utworów, ale przedmiotem swych rozważań czynili także osobiste, momentami wyjątkowo intymne fascynacje polskich pisarzy i artystów.