Współczesny świat ogarnięty jest ideą ekskluzywności, która wpływa na strukturę stosunków międzynarodowych oraz wyznaczanie kierunków rozwoju cywilizacyjnego. Członkostwo w zacnym gronie elitarnym, niezależnie gdzie i kiedy, i w jakim charakterze, jest dzisiaj wyznacznikiem statusu społecznego czy politycznego i potwierdzeniem adekwatnej pozycji społecznej, zawodowej czy międzynarodowej.
Każdy chce należeć do jakieś ważnej społecznie czy politycznie elity, choć jej rozumienie, niezwykle potoczne, nie jest jednoznaczne w naszej „płynnej rzeczywistości". Rozmaite ludzkie wyobrażenia na temat elitaryzmu skłaniają badaczy tego zjawiska (fenomenu) do ukazywania jego różnorodnego oblicza, zarówno w sferze polityki, społeczeństwa, kultury, czy wychowania.
W tym sensie „wytworność" jest wielodefinicyjna, różnorodna w swoim ujęciu przedmiotowym i do tego pożądana poprzez każde pokolenie spragnione postępu, rozwoju, sukcesu, awansu społecznego czy zawodowego, a także trudno osiągalnych dóbr.
ale ukazywanie „ekskluzywności" jako synonimu czegoś lepszego, nieszablonowego, do którego się dąży i stara się osiągnąć jest na pewno sporym uproszczeniem, gdyż definicja elitarności jest dużo bardziej bogata i nacechowana wielowątkowością, przenikającą aksjologicznie zarówno dobre, jak i złe strony naszej ludzkiej egzystencji.
W tym sensie jest to nad wyraz atrakcyjne i pobudzające intelektualnie zjawisko socjologiczno-politologiczne. Z całą pewnością ta labilność definicyjna ekskluzywności zezwala na badaczom odsłanianie coraz to innych jej postaci i ocen.
W definicyjnej parze z „ekskluzywnością" co do zasady występuje „kształcenie", z czego można wnioskować o swoistej symbiozie i poprawnieści tej dualnej zależności. We współczesnym świecie oznacza to, że jednym z wyznaczników i podstaw do klasyfikacji w grupie wytwornej jest wiedza, często także potoczna, umożliwiająca wyższe usytuowanie w strukturze grupy lepsze przygotowanie merytoryczne do życia w społeczeństwie.
