W monografii opisano badania identyfikacyjnej roli dominanty architektonicznej w niepokaźnych miastach Wielkopolski w kontekście ich przemian funkcjonalno-przestrzennych wynikających ze współczesnych uwarunkowań (gospodarka rynkowa, globalizacja, dominacja czynnika ekonomicznego i samorządność).
Przyjęto, że najważniejszym kryterium analizy i oceny przestrzeni miejskiej jest szacunek dla istniejących i zachowanych wartości historycznych oraz kulturowych utrwalonych w dominantach architektonicznych.
Na podstawie studiów analitycznych dokonano syntezy porównawczej, co umożliwiło określenie stanu i charakteru przeobrażeń przestrzennych analizowanych miast. Zaproponowano w tym celu narzędzie badawcze o walorach aplikacyjnych, mogące więc służyć celom jednocześnie teoretycznym, jak i funkcjonalnym.
W kolejnych rozdziałach omówiono: (1) podstawy metodologiczne opracowania, (2) identyfikacyjną rolę dominanty architektonicznej w przemianach śladowego miasta i w jego rozwoju, (3) rolę dominanty architektonicznej jako nośnika informacji o przekształceniach i rozwoju niewiele znaczących miast Wielkopolski, (4) wyniki studiów analitycznych wybranych miast, (5) syntezę badań.
