Tytuł Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo Autor Jakub Pawliczak Język polski Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska SA ISBN 978-83-264-7412-5 kolekcja Monografie Rok wydania 2014 ilość stron 400 Format pdf Spis treści Wykaz skrótów | str. 15
Wstęp | str. 23
Rozdział I
Prawo wobec związków osobistych na przełomie XX i XXI w. | str. 29
1. Od dekryminalizacji do "inflacji" prawa regulującego związki osobiste | str. 29
2. Geneza prawna zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 31
2.1. Rejestracja partnerstw domowych w USA | str. 31
2.2. Rejestracja związków niemałżeńskich w państwach europejskich | str. 35
2.3. Duńskie zarejestrowane partnerstwo z 1989 r. | str. 37
2.3.1. Geneza duńskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 37
2.3.2. Duńska ustawa o zarejestrowanym partnerstwie z 1989 r. | str. 38
2.3.3. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w ustawodawstwie duńskim z 1989 r. | str. 40
2.3.4. Charakterystyka duńskiego zarejestrowanego partnerstwa z 1989 r. | str. 41
3. Geneza prawna "małżeństwa osób tej samej płci" | str. 43
3.1. Przesłanka różnicy płci nupturientów w końcu XX w. | str. 43
3.2. Geneza prawna "małżeństw osób tej samej płci" w systemach common law | str. 43
3.3. Geneza prawna "małżeństw osób tej samej płci" w systemach prawa cywilnego | str. 46
4. Regulacja prawna związków nieformalnych | str. 49
4.1. Pojęcie związku nieformalnego (faktycznego) | str. 49
4.2. Rozwój regulacji prawnej związków nieformalnych | str. 52
Rozdział II
Społeczne i teoretyczno-prawne uwarunkowania regulacji związków osobistych | str. 57
1. Zarys uwarunkowań społecznych regulacji związków osobistych | str. 57
1.1. Rozwój alternatywnych form życia rodzinnego | str. 57
1.2. Upowszechnienie się kohabitacji (związków nieformalnych) | str. 59
1.3. Wzrost akceptacji społecznej związków osób tej samej płci, a także reakcja prawa na to zjawisko | str. 61
1.4. Zmiana charakteru relacji pomiędzy małżonkami | str. 65
2. Kształt uwarunkowań teoretyczno-prawnych regulacji związków osobistych | str. 68
2.1. Indywidualizm, a także autonomia jednostki w prawie rodzinnym | str. 68
2.2. Funkcjonalne podejście prawa do związków osobistych | str. 70
2.3. Równościowe ("antydyskryminacyjne") podejście prawa do związków osobistych | str. 73
2.4. Tradycyjne (konserwatywne) podejście prawa do związków osobistych | str. 75
Rozdział III
Charakter prawny zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1. Pojęcie, a także rozwój regulacji zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1.1. Pojęcie zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1.2. Zarejestrowany związek partnerski w ujęciu prawnoporównawczym | str. 81
2. Charakterystyka zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 82
2.1. Definicje, a także właściwości konstrukcyjne zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 82
2.2. Zarejestrowany związek partnerski jako instytucja prawna | str. 83
2.3. Zarejestrowany związek partnerski jako związek formalny | str. 86
2.4. Zarejestrowany związek partnerski jako związek "niemałżeński", jednakże oparty na modelu normatywnym typowym dla małżeństwa | str. 87
2.5. Zarejestrowany związek partnerski jako związek cywilny (instytucja prawa prywatnego) | str. 88
2.6. Zarejestrowany związek partnerski jako związek dwóch osób (monogamiczny) | str. 90
3. Typy zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 91
3.1. Trzy typy zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 91
3.2. Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "kontraktowego" | str. 92
3.3. Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "małżeństwo-minus" | str. 92
3.4. Zarejestrowane związki partnerskie typu "quasi-małżeństwo" | str. 94
4. Klasyfikacje związków osobistych | str. 94
4.1. Prawo związków (osobistych) | str. 94
4.2. Doktrynalne klasyfikacje związków osobistych | str. 95
4.3. Proponowana klasyfikacja związków osobistych | str. 99
Rozdział IV
Zarejestrowane związki partnerskie typu "kontraktowego" | str. 102
1. Francuski cywilny pakt solidarności a małżeństwo | str. 102
1.1. Geneza, a także regulacja cywilnego paktu solidarności we Francji | str. 102
1.2. Cywilny pakt solidarności a małżeństwo w prawie francuskim | str. 104
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 104
1.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 108
1.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 118
1.2.4. Ustanie związku | str. 119
1.3. Charakterystyka francuskiego cywilnego paktu solidarności | str. 120
2. Belgijska ustawowa kohabitacja a małżeństwo | str. 125
2.1. Geneza i regulacja ustawowej kohabitacji w Belgii | str. 125
2.2. Ustawowa kohabitacja a małżeństwo w prawie belgijskim | str. 126
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 126
2.2.2. Stosunki osobiste oraz posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 129
2.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 135
2.2.4. Ustanie związku | str. 137
2.3. Charakterystyka belgijskiej ustawowej kohabitacji | str. 138
Rozdział V
Zarejestrowane związki partnerskie typu "małżeństwo-minus" | str. 140
1. Niemieckie zarejestrowane partnerstwo życiowe a małżeństwo | str. 140
1.1. Geneza oraz regulacja zarejestrowanego partnerstwa życiowego w Niemczech | str. 140
1.2. Zarejestrowane partnerstwo życiowe a małżeństwo w prawie niemieckim | str. 142
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 142
1.2.2. Stosunki osobiste i posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 145
1.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 150
1.2.4. Ustanie związku | str. 153
1.3. Charakterystyka niemieckiego zarejestrowanego partnerstwa życiowego | str. 155
2. Szwajcarskie zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo | str. 157
2.1. Geneza, a także regulacja zarejestrowanego partnerstwa w Szwajcarii | str. 157
2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w prawie szwajcarskim | str. 159
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 159
2.2.2. Stosunki osobiste, a także posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 162
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 167
2.2.4. Ustanie związku | str. 169
2.3. Charakterystyka szwajcarskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 170
3. Irlandzkie partnerstwo cywilne a małżeństwo | str. 171
3.1. Geneza oraz regulacja partnerstwa cywilnego w Irlandii | str. 171
3.2. Partnerstwo cywilne a małżeństwo w prawie irlandzkim | str. 174
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 174
3.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe między stronami | str. 176
3.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 179
3.2.4. Ustanie związku | str. 180
3.3. Charakterystyka irlandzkiego partnerstwa cywilnego | str. 182
Rozdział VI
Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "quasi-małżeństwo" | str. 183
1. Nordyckie zarejestrowane partnerstwa a małżeństwo | str. 183
1.1. Geneza, a także regulacja zarejestrowanych partnerstw w państwach nordyckich | str. 183
1.2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w ujęciu nordyckim | str. 185
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 185
1.2.2. Stosunki osobiste, a także majątkowe między stronami | str. 186
1.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 187
1.2.4. Ustanie związku | str. 189
1.3. Charakterystyka nordyckiego modelu zarejestrowanego partnerstwa | str. 189
2. Holenderskie zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo | str. 191
2.1. Geneza oraz regulacja zarejestrowanego partnerstwa w Holandii | str. 191
2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w prawie holenderskim | str. 193
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 193
2.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe pomiędzy stronami | str. 195
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 197
2.2.4. Ustanie związku | str. 200
2.3. Charakterystyka holenderskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 203
3. Brytyjskie partnerstwo cywilne a małżeństwo | str. 203
3.1. Geneza, a także regulacja partnerstwa cywilnego w wielkiej Brytanii | str. 203
3.2. Partnerstwo cywilne a małżeństwo w prawie brytyjskim | str. 206
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 206
3.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe pomiędzy stronami | str. 211
3.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 214
3.2.4. Ustanie związku | str. 216
3.3. Charakterystyka brytyjskiego partnerstwa cywilnego | str. 218
Rozdział VII
Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo w polskich projektach ustaw | str. 221
1. Uwagi wprowadzające | str. 221
2. Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich z dnia 10 grudnia 2003 r. | str. 222
2.1. Geneza, założenia, a także zarys normatywny projektu | str. 222
2.2. Projektowany rejestrowany związek partnerski a małżeństwo | str. 223
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 223
2.2.2. Stosunki osobiste, a także majątkowe pomiędzy stronami | str. 224
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 226
2.2.4. Ustanie związku | str. 226
2.3. Charakterystyka projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich z dnia 10 grudnia 2003 r. | str. 228
3. Senacki projekt ustawy o rejestrowanych związkach między osobami tej samej płci z dnia 22 grudnia 2004 r. | str. 228
3.1. Geneza, założenia i zarys normatywny projektu | str. 228
3.2. Projektowany rejestrowany związek między osobami tej samej płci a małżeństwo | str. 230
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 230
3.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 231
3.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 233
3.2.4. Ustanie związku | str. 233
3.3. Charakterystyka projektu ustawy o rejestrowanych związkach między osobami tej samej płci z dnia 22 grudnia 2004 r. | str. 234
4. Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 19 maja 2011 r. | str. 234
4.1. Geneza, założenia oraz kształt normatywny projektu | str. 234
4.2. Projektowana umowa związku partnerskiego a małżeństwo | str. 236
4.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 236
4.2.2. Stosunki osobiste i posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 237
4.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 239
4.2.4. Ustanie związku | str. 239
4.3. Charakterystyka projektu ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 19 maja 2011 r. | str. 240
5. Poselski projekt ustawy o związkach partnerskich z dnia 16 lutego 2012 r. (złożony ponownie dnia 1 lipca 2013 r.) | str. 241
5.1. Geneza, założenia oraz kształt normatywny projektu | str. 241
5.2. Projektowany związek partnerski a małżeństwo | str. 242
5.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 242
5.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe między stronami | str. 244
5.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 246
5.2.4. Ustanie związku | str. 247
5.3. Charakterystyka projektu ustawy o związkach partnerskich z dnia 16 lutego 2012 r. (złożonego ponownie dnia 1 lipca 2013 r.) | str. 248
6. Poselski projekt ustawy o związkach partnerskich z dnia 22 maja 2012 r. (złożony ponownie dnia 29 stycznia 2013 r.) | str. 249
6.1. Geneza, założenia i zarys normatywny projektu | str. 249
6.2. Projektowany związek partnerski a małżeństwo | str. 250
6.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 250
6.2.2. Stosunki osobiste, a także posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 251
6.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 253
6.2.4. Ustanie związku | str. 253
6.3. Charakterystyka projektu ustawy o związkach partnerskich z dnia 22 maja 2012 r. (złożonego ponownie dnia 29 stycznia 2013 r.) | str. 254
7. Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 29 sierpnia 2012 r. | str. 255
7.1. Geneza, założenia i kształt normatywny projektu | str. 255
7.2. Projektowana umowa związku partnerskiego a małżeństwo | str. 256
7.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 256
7.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 258
7.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 262
7.2.4. Ustanie związku | str. 263
7.3. Charakterystyka projektu ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 29 sierpnia 2012 r. | str. 263
Rozdział VIII
Małżeństwo zawarte poprzez osoby tej samej, a także różnorodnej płci | str. 265
1. Małżeństwo zawarte przez osoby tej samej płci | str. 265
2. Regulacja "małżeństw osób tej samej płci" | str. 267
3. Podobieństwa i różnice między małżeństwem zawartym przez osoby tej samej oraz odmiennej płci | str. 273
3.1. Uwagi ogólne | str. 273
3.2. Zawarcie małżeństwa | str. 274
3.3. Rozmiar rodzicielski małżeństwa | str. 277
4. Charakterystyka małżeństwa zawartego poprzez osoby tej samej płci | str. 281
Rozdział IX
Podobieństwa i różnice pomiędzy zarejestrowanym związkiem partnerskim a małżeństwem w prawie cywilnym | str. 285
1. Uwagi wprowadzające | str. 285
2. Miejsce i metoda regulacji związku | str. 285
2.1. Usytuowanie przepisów regulujących związek formalny a jego charakter prawny | str. 285
2.2. Wykorzystywanie przepisów odsyłających | str. 287
3. Nazwa związku formalnego a jego charakter prawny | str. 290
4. Przesłanki i przeszkody zawarcia związku | str. 294
4.1. Przesłanka dotycząca płci stron związku | str. 294
4.2. Przeszkody zawarcia związku | str. 295
4.3. Brak przesłanki faktycznego wspólnego życia stron | str. 298
5. Sposób zawarcia (rejestracji) związku, a także zmiana stanu cywilnego | str. 299
5.1. Sposób zawarcia (rejestracji) związku | str. 299
5.2. Zmiana stanu cywilnego stron związku | str. 301
6. Stosunki osobiste pomiędzy stronami | str. 302
7. Stosunki posiadajątkowe między stronami | str. 304
8. Sytuacja stron związku w prawie spadkowym | str. 307
9. Wymiar rodzicielski związku | str. 308
9.1. Prawa i obowiązki względem dziecka drugiej strony związku | str. 308
9.2. Ustalenie pochodzenia dziecka oraz dostęp do medycznie wspomaganej prokreacji | str. 310
9.3. Prawo do przysposobienia | str. 312
10. Ustanie związku | str. 315
11. Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo w prawie cywilnym - uwagi podsumowujące | str. 316
Rozdział X
Zakres swobody regulacyjnej ustawodawcy zwykłego w instytucjonalizacji związków partnerskich, a także postulaty de lege ferenda | str. 320
1. Uwagi wprowadzające | str. 320
2. Cywilnoprawne uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 322
2.1. Instytucjonalizacja związków partnerskich w świetle funkcji prawa cywilnego (rodzinnego) | str. 322
2.2. Zbliżanie zarejestrowanych związków partnerskich do małżeństwa jako skutek ich cywilnoprawnej natury | str. 325
3. Prawnomiędzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 327
3.1. Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a także orzecznictwa Trybunału w Strasburgu | str. 327
3.2. Wpływ prawa europejskiego i orzecznictwa Trybunału w Luksemburgu | str. 334
4. Konstytucyjne uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 337
4.1. Znaczenie norm konstytucyjnych | str. 337
4.2. Art. 18 Konstytucji RP jako gwarancja instytucjonalna małżeństwa | str. 338
4.3. Art. 18 Konstytucji RP jako norma programowa formułująca obowiązek prawodawczy w zakresie opieki i ochrony małżeństwa | str. 343
4.4. Konstytucyjna dopuszczalność instytucjonalizacji związków partnerskich osób różnorodnej płci | str. 346
4.5. Konstytucyjna dopuszczalność instytucjonalizacji związków partnerskich osób tej samej płci | str. 350
4.6. Konstytucyjna dopuszczalność różnicowania praw i obowiązków zarejestrowanych partnerów, a także małżonków - kształt problematyki | str. 357
5. Model zarejestrowanego związku partnerskiego dla Polski - postulaty de lege ferenda | str. 361
Zakończenie | str. 367
Bibliografia | str. 371
Orzecznictwo | str. 395
Wstęp | str. 23
Rozdział I
Prawo wobec związków osobistych na przełomie XX i XXI w. | str. 29
1. Od dekryminalizacji do "inflacji" prawa regulującego związki osobiste | str. 29
2. Geneza prawna zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 31
2.1. Rejestracja partnerstw domowych w USA | str. 31
2.2. Rejestracja związków niemałżeńskich w państwach europejskich | str. 35
2.3. Duńskie zarejestrowane partnerstwo z 1989 r. | str. 37
2.3.1. Geneza duńskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 37
2.3.2. Duńska ustawa o zarejestrowanym partnerstwie z 1989 r. | str. 38
2.3.3. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w ustawodawstwie duńskim z 1989 r. | str. 40
2.3.4. Charakterystyka duńskiego zarejestrowanego partnerstwa z 1989 r. | str. 41
3. Geneza prawna "małżeństwa osób tej samej płci" | str. 43
3.1. Przesłanka różnicy płci nupturientów w końcu XX w. | str. 43
3.2. Geneza prawna "małżeństw osób tej samej płci" w systemach common law | str. 43
3.3. Geneza prawna "małżeństw osób tej samej płci" w systemach prawa cywilnego | str. 46
4. Regulacja prawna związków nieformalnych | str. 49
4.1. Pojęcie związku nieformalnego (faktycznego) | str. 49
4.2. Rozwój regulacji prawnej związków nieformalnych | str. 52
Rozdział II
Społeczne i teoretyczno-prawne uwarunkowania regulacji związków osobistych | str. 57
1. Zarys uwarunkowań społecznych regulacji związków osobistych | str. 57
1.1. Rozwój alternatywnych form życia rodzinnego | str. 57
1.2. Upowszechnienie się kohabitacji (związków nieformalnych) | str. 59
1.3. Wzrost akceptacji społecznej związków osób tej samej płci, a także reakcja prawa na to zjawisko | str. 61
1.4. Zmiana charakteru relacji pomiędzy małżonkami | str. 65
2. Kształt uwarunkowań teoretyczno-prawnych regulacji związków osobistych | str. 68
2.1. Indywidualizm, a także autonomia jednostki w prawie rodzinnym | str. 68
2.2. Funkcjonalne podejście prawa do związków osobistych | str. 70
2.3. Równościowe ("antydyskryminacyjne") podejście prawa do związków osobistych | str. 73
2.4. Tradycyjne (konserwatywne) podejście prawa do związków osobistych | str. 75
Rozdział III
Charakter prawny zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1. Pojęcie, a także rozwój regulacji zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1.1. Pojęcie zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 79
1.2. Zarejestrowany związek partnerski w ujęciu prawnoporównawczym | str. 81
2. Charakterystyka zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 82
2.1. Definicje, a także właściwości konstrukcyjne zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 82
2.2. Zarejestrowany związek partnerski jako instytucja prawna | str. 83
2.3. Zarejestrowany związek partnerski jako związek formalny | str. 86
2.4. Zarejestrowany związek partnerski jako związek "niemałżeński", jednakże oparty na modelu normatywnym typowym dla małżeństwa | str. 87
2.5. Zarejestrowany związek partnerski jako związek cywilny (instytucja prawa prywatnego) | str. 88
2.6. Zarejestrowany związek partnerski jako związek dwóch osób (monogamiczny) | str. 90
3. Typy zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 91
3.1. Trzy typy zarejestrowanego związku partnerskiego | str. 91
3.2. Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "kontraktowego" | str. 92
3.3. Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "małżeństwo-minus" | str. 92
3.4. Zarejestrowane związki partnerskie typu "quasi-małżeństwo" | str. 94
4. Klasyfikacje związków osobistych | str. 94
4.1. Prawo związków (osobistych) | str. 94
4.2. Doktrynalne klasyfikacje związków osobistych | str. 95
4.3. Proponowana klasyfikacja związków osobistych | str. 99
Rozdział IV
Zarejestrowane związki partnerskie typu "kontraktowego" | str. 102
1. Francuski cywilny pakt solidarności a małżeństwo | str. 102
1.1. Geneza, a także regulacja cywilnego paktu solidarności we Francji | str. 102
1.2. Cywilny pakt solidarności a małżeństwo w prawie francuskim | str. 104
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 104
1.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 108
1.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 118
1.2.4. Ustanie związku | str. 119
1.3. Charakterystyka francuskiego cywilnego paktu solidarności | str. 120
2. Belgijska ustawowa kohabitacja a małżeństwo | str. 125
2.1. Geneza i regulacja ustawowej kohabitacji w Belgii | str. 125
2.2. Ustawowa kohabitacja a małżeństwo w prawie belgijskim | str. 126
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 126
2.2.2. Stosunki osobiste oraz posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 129
2.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 135
2.2.4. Ustanie związku | str. 137
2.3. Charakterystyka belgijskiej ustawowej kohabitacji | str. 138
Rozdział V
Zarejestrowane związki partnerskie typu "małżeństwo-minus" | str. 140
1. Niemieckie zarejestrowane partnerstwo życiowe a małżeństwo | str. 140
1.1. Geneza oraz regulacja zarejestrowanego partnerstwa życiowego w Niemczech | str. 140
1.2. Zarejestrowane partnerstwo życiowe a małżeństwo w prawie niemieckim | str. 142
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 142
1.2.2. Stosunki osobiste i posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 145
1.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 150
1.2.4. Ustanie związku | str. 153
1.3. Charakterystyka niemieckiego zarejestrowanego partnerstwa życiowego | str. 155
2. Szwajcarskie zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo | str. 157
2.1. Geneza, a także regulacja zarejestrowanego partnerstwa w Szwajcarii | str. 157
2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w prawie szwajcarskim | str. 159
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 159
2.2.2. Stosunki osobiste, a także posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 162
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 167
2.2.4. Ustanie związku | str. 169
2.3. Charakterystyka szwajcarskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 170
3. Irlandzkie partnerstwo cywilne a małżeństwo | str. 171
3.1. Geneza oraz regulacja partnerstwa cywilnego w Irlandii | str. 171
3.2. Partnerstwo cywilne a małżeństwo w prawie irlandzkim | str. 174
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 174
3.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe między stronami | str. 176
3.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 179
3.2.4. Ustanie związku | str. 180
3.3. Charakterystyka irlandzkiego partnerstwa cywilnego | str. 182
Rozdział VI
Zarejestrowane związki partnerskie rodzaju "quasi-małżeństwo" | str. 183
1. Nordyckie zarejestrowane partnerstwa a małżeństwo | str. 183
1.1. Geneza, a także regulacja zarejestrowanych partnerstw w państwach nordyckich | str. 183
1.2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w ujęciu nordyckim | str. 185
1.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 185
1.2.2. Stosunki osobiste, a także majątkowe między stronami | str. 186
1.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 187
1.2.4. Ustanie związku | str. 189
1.3. Charakterystyka nordyckiego modelu zarejestrowanego partnerstwa | str. 189
2. Holenderskie zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo | str. 191
2.1. Geneza oraz regulacja zarejestrowanego partnerstwa w Holandii | str. 191
2.2. Zarejestrowane partnerstwo a małżeństwo w prawie holenderskim | str. 193
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 193
2.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe pomiędzy stronami | str. 195
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 197
2.2.4. Ustanie związku | str. 200
2.3. Charakterystyka holenderskiego zarejestrowanego partnerstwa | str. 203
3. Brytyjskie partnerstwo cywilne a małżeństwo | str. 203
3.1. Geneza, a także regulacja partnerstwa cywilnego w wielkiej Brytanii | str. 203
3.2. Partnerstwo cywilne a małżeństwo w prawie brytyjskim | str. 206
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 206
3.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe pomiędzy stronami | str. 211
3.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 214
3.2.4. Ustanie związku | str. 216
3.3. Charakterystyka brytyjskiego partnerstwa cywilnego | str. 218
Rozdział VII
Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo w polskich projektach ustaw | str. 221
1. Uwagi wprowadzające | str. 221
2. Projekt ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich z dnia 10 grudnia 2003 r. | str. 222
2.1. Geneza, założenia, a także zarys normatywny projektu | str. 222
2.2. Projektowany rejestrowany związek partnerski a małżeństwo | str. 223
2.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 223
2.2.2. Stosunki osobiste, a także majątkowe pomiędzy stronami | str. 224
2.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 226
2.2.4. Ustanie związku | str. 226
2.3. Charakterystyka projektu ustawy o rejestrowanych związkach partnerskich z dnia 10 grudnia 2003 r. | str. 228
3. Senacki projekt ustawy o rejestrowanych związkach między osobami tej samej płci z dnia 22 grudnia 2004 r. | str. 228
3.1. Geneza, założenia i zarys normatywny projektu | str. 228
3.2. Projektowany rejestrowany związek między osobami tej samej płci a małżeństwo | str. 230
3.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 230
3.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 231
3.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 233
3.2.4. Ustanie związku | str. 233
3.3. Charakterystyka projektu ustawy o rejestrowanych związkach między osobami tej samej płci z dnia 22 grudnia 2004 r. | str. 234
4. Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 19 maja 2011 r. | str. 234
4.1. Geneza, założenia oraz kształt normatywny projektu | str. 234
4.2. Projektowana umowa związku partnerskiego a małżeństwo | str. 236
4.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 236
4.2.2. Stosunki osobiste i posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 237
4.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 239
4.2.4. Ustanie związku | str. 239
4.3. Charakterystyka projektu ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 19 maja 2011 r. | str. 240
5. Poselski projekt ustawy o związkach partnerskich z dnia 16 lutego 2012 r. (złożony ponownie dnia 1 lipca 2013 r.) | str. 241
5.1. Geneza, założenia oraz kształt normatywny projektu | str. 241
5.2. Projektowany związek partnerski a małżeństwo | str. 242
5.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 242
5.2.2. Stosunki osobiste oraz majątkowe między stronami | str. 244
5.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 246
5.2.4. Ustanie związku | str. 247
5.3. Charakterystyka projektu ustawy o związkach partnerskich z dnia 16 lutego 2012 r. (złożonego ponownie dnia 1 lipca 2013 r.) | str. 248
6. Poselski projekt ustawy o związkach partnerskich z dnia 22 maja 2012 r. (złożony ponownie dnia 29 stycznia 2013 r.) | str. 249
6.1. Geneza, założenia i zarys normatywny projektu | str. 249
6.2. Projektowany związek partnerski a małżeństwo | str. 250
6.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 250
6.2.2. Stosunki osobiste, a także posiadajątkowe pomiędzy stronami | str. 251
6.2.3. Rozmiar rodzicielski związku | str. 253
6.2.4. Ustanie związku | str. 253
6.3. Charakterystyka projektu ustawy o związkach partnerskich z dnia 22 maja 2012 r. (złożonego ponownie dnia 29 stycznia 2013 r.) | str. 254
7. Poselski projekt ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 29 sierpnia 2012 r. | str. 255
7.1. Geneza, założenia i kształt normatywny projektu | str. 255
7.2. Projektowana umowa związku partnerskiego a małżeństwo | str. 256
7.2.1. Zawarcie (rejestracja) związku | str. 256
7.2.2. Stosunki osobiste i majątkowe między stronami | str. 258
7.2.3. Wymiar rodzicielski związku | str. 262
7.2.4. Ustanie związku | str. 263
7.3. Charakterystyka projektu ustawy o umowie związku partnerskiego z dnia 29 sierpnia 2012 r. | str. 263
Rozdział VIII
Małżeństwo zawarte poprzez osoby tej samej, a także różnorodnej płci | str. 265
1. Małżeństwo zawarte przez osoby tej samej płci | str. 265
2. Regulacja "małżeństw osób tej samej płci" | str. 267
3. Podobieństwa i różnice między małżeństwem zawartym przez osoby tej samej oraz odmiennej płci | str. 273
3.1. Uwagi ogólne | str. 273
3.2. Zawarcie małżeństwa | str. 274
3.3. Rozmiar rodzicielski małżeństwa | str. 277
4. Charakterystyka małżeństwa zawartego poprzez osoby tej samej płci | str. 281
Rozdział IX
Podobieństwa i różnice pomiędzy zarejestrowanym związkiem partnerskim a małżeństwem w prawie cywilnym | str. 285
1. Uwagi wprowadzające | str. 285
2. Miejsce i metoda regulacji związku | str. 285
2.1. Usytuowanie przepisów regulujących związek formalny a jego charakter prawny | str. 285
2.2. Wykorzystywanie przepisów odsyłających | str. 287
3. Nazwa związku formalnego a jego charakter prawny | str. 290
4. Przesłanki i przeszkody zawarcia związku | str. 294
4.1. Przesłanka dotycząca płci stron związku | str. 294
4.2. Przeszkody zawarcia związku | str. 295
4.3. Brak przesłanki faktycznego wspólnego życia stron | str. 298
5. Sposób zawarcia (rejestracji) związku, a także zmiana stanu cywilnego | str. 299
5.1. Sposób zawarcia (rejestracji) związku | str. 299
5.2. Zmiana stanu cywilnego stron związku | str. 301
6. Stosunki osobiste pomiędzy stronami | str. 302
7. Stosunki posiadajątkowe między stronami | str. 304
8. Sytuacja stron związku w prawie spadkowym | str. 307
9. Wymiar rodzicielski związku | str. 308
9.1. Prawa i obowiązki względem dziecka drugiej strony związku | str. 308
9.2. Ustalenie pochodzenia dziecka oraz dostęp do medycznie wspomaganej prokreacji | str. 310
9.3. Prawo do przysposobienia | str. 312
10. Ustanie związku | str. 315
11. Zarejestrowany związek partnerski a małżeństwo w prawie cywilnym - uwagi podsumowujące | str. 316
Rozdział X
Zakres swobody regulacyjnej ustawodawcy zwykłego w instytucjonalizacji związków partnerskich, a także postulaty de lege ferenda | str. 320
1. Uwagi wprowadzające | str. 320
2. Cywilnoprawne uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 322
2.1. Instytucjonalizacja związków partnerskich w świetle funkcji prawa cywilnego (rodzinnego) | str. 322
2.2. Zbliżanie zarejestrowanych związków partnerskich do małżeństwa jako skutek ich cywilnoprawnej natury | str. 325
3. Prawnomiędzynarodowe uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 327
3.1. Wpływ Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, a także orzecznictwa Trybunału w Strasburgu | str. 327
3.2. Wpływ prawa europejskiego i orzecznictwa Trybunału w Luksemburgu | str. 334
4. Konstytucyjne uwarunkowania instytucjonalizacji związków partnerskich | str. 337
4.1. Znaczenie norm konstytucyjnych | str. 337
4.2. Art. 18 Konstytucji RP jako gwarancja instytucjonalna małżeństwa | str. 338
4.3. Art. 18 Konstytucji RP jako norma programowa formułująca obowiązek prawodawczy w zakresie opieki i ochrony małżeństwa | str. 343
4.4. Konstytucyjna dopuszczalność instytucjonalizacji związków partnerskich osób różnorodnej płci | str. 346
4.5. Konstytucyjna dopuszczalność instytucjonalizacji związków partnerskich osób tej samej płci | str. 350
4.6. Konstytucyjna dopuszczalność różnicowania praw i obowiązków zarejestrowanych partnerów, a także małżonków - kształt problematyki | str. 357
5. Model zarejestrowanego związku partnerskiego dla Polski - postulaty de lege ferenda | str. 361
Zakończenie | str. 367
Bibliografia | str. 371
Orzecznictwo | str. 395
