Jednym z podstawowych zagadnień, o kluczowym znaczeniu dla rozwoju lokalnego, są możliwości samorządu w zakresie realizacji działalności inwestycyjnej. W warunkach polskich, gmina jako podstawowa jednostka samorządu terytorialnego została zaopatrzona w narzędzia wspomagające realizację inwestycji komunalnych.
Dotyczy to zarówno prawnych aspektów jej działalności, dzięki którym może funkcjonować we współczesnych uwarunkowaniach prawno-gospodarczych, jak również zapewnienia zasobów finansowych umożliwiających realizację nałożonych zadań.
Jednym z podstawowych problemów funkcjonowania samorządu terytorialnego jest jednak nieadekwatność środków finansowych w stosunku do zakresu potrzeb inwestycyjnych, zgłaszanych poprzez społeczności lokalne.
Dochody budżetowe nie zaspokajają w pełni potrzeby na środki finansowe, niezbędne do realizacji gminnych projektów rozwojowych, skłania to samorządy do korzystania ze źródeł zewnętrznych, a także do poszukiwania nowych form finansowania, a także angażowania środków podmiotów prywatnych, przede wszystkim poprzez wykorzystanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego.
Biorąc pod uwagę cechy typowe inwestycji gminnych tj., ich wysoką kapitałochłonność, długi okres stosowania, niełatwe procedury przygotowania i wykonania, wysokie nakłady finansowe, ryzyko realizacji oraz oczekiwane korzyści, należy stwierdzić, iż kwestie całokształtu działalności inwestycyjnej gmin stanowią niezmiernie ważną problematykę.
Inwestycje o niekomercyjnym charakterze, czyli niedochodowe, skutkujące wzrostem wydatków na utrzymanie stworzonej infrastruktury w okresie jej eksploatacji, w powiązaniu z poprawą sprawności działalności finansowej gmin są natomiast wciąż niezwykle aktualnymi tematami.
Wyzwania związane z finansowaniem działalności inwestycyjnej gmin, zwłaszcza w kontekście zadłużania się samorządów i poszukiwania wszelkich rozwiązań, które mogłyby się przyczynić do sprawnego poszukiwania źródeł finansowania inwestycji skłaniają do podjęcia szerszych rozważań na ten temat.
Podstawowym celem monografii jest przedstawienie problematyki realizacji inwestycji gminnych w ujęciu teoretycznym i empirycznym. Samorząd gminny realizuje przedsięwzięcia inwestycyjne, które w przyszłości powinny korzystnie wpływać na rozwój lokalny, a przez efekt wyższego potencjału dochodowego powodować rozszerzenie możliwości finansowania kolejnych inwestycji.
widocznym zagadnieniem podjętym w publikacji jest więc analiza roli inwestycji samorządowych w stymulowaniu rozwoju lokalnego, a także przydatności instrumentów planowania finansowego w polityce inwestycyjnej.
Autorki podjęły także próbę oceny możliwości finansowania działalności inwestycyjnej gmin w ramach unijnej polityki spójności. Aktywność inwestycyjna gmin jest wynikiem oddziaływania wielu złożonych uwarunkowań ekonomicznych oraz czynników o charakterze pozafinansowym, które są ze sobą ściśle powiązane i wzajemnie na siebie oddziałują.
Autorki odnosząc się do tych kwestii skoncentrowały się z zasady na uwarunkowaniach finansowych, analizując możliwości finansowania inwestycji gminnych zarówno środkami własnymi, jak w dodatku źródłami zwrotnymi.
w dodatku celem opracowania jest określenie zakresu i głównych kierunków wykonywanej przez samorządy gminne działalności inwestycyjnej. Z uwagi na ograniczoność środków budżetowych samorządów, przy stale rosnących potrzebach społecznych, coraz ważniejsze staje się poszukiwanie dodatkowych źródeł kapitału umożliwiających realizację zadań publicznych.
Szansę na rozwój inwestycji komunalnych upatruje się w partnerstwie publiczno-prywatnym. Jednak dla polskich samorządów partnerstwo jest narzędziem wciąż jeszcze nowym w realizacji inwestycji. Celem opracowania jest przybliżenie złożoności tego przedsięwzięcia, a także analiza uwarunkowań jego rozwoju w polskich warunkach.
