WSTĘP Handel bronią stał się instrumentem realizacji polityki państwa. Należy go postrzegać jako składnik szerszej koncepcji geostrategicznej, której celem jest zabezpieczenie interesów państwa, a także jego sojuszników.
W dużej mierze stanowi także zabezpieczenie interesów ekonomicznych, które łączą się z działalnością przedsiębiorstw zbrojeniowych operujących w warunkach wysokiej konkurencji funkcjonującej na wolnym rynku.
Także polityka państwa względem reglamentacji broni na poziomie międzynarodowym może posiadać wpływ na dostępność broni wśród społeczeństwa, a tym samym wywoływać – w przypadku braku stosownej kontroli – patologie, które mają wpływ na jego bezpieczeństwo wewnętrzne.
Należy także zwrócić uwagę na skutki negatywne związane z ekonomią przemocy stosowaną przez zorganizowane grupy przestępcze, a także organizacje o charakterze militarnym. Proliferacja broni klasycznej, a zwłaszcza broni rodzaju SA/LW, ma znaczące znaczenie w kwestii zaopatrywania lokalnych konfliktów zbrojnych, co oddziałuje równocześnie na ich trwanie, jak i eskalacje.
przez całą drugą połowę XX wieku badacze koncentrowali się na kwestii kontroli zbrojeń, dostrzegali zagrożenie, jakie niesie ze sobą proliferacja broni nuklearnej. Kwestie dotyczące handlu bronią, której ze względu na zaimplementowaną technologię, jak ponadto siłę rażenia, nie możemy zaliczyć do broni typu ABC, zostały zepchnięte na boczny tor i postrzegane były jako sprawy drugorzędne.
Dopiero po zakończeniu tak zwanej zimnej wojny badacze skierowali swoje zainteresowanie ku rozpoznaniu nowych zagrożeń. Wśród dostrzeżonych problemów znajdowały się kwestie dotyczące dozbrajania poszczególnych państw dzięki kwitnącemu handlowi bronią, z którego największy zysk czerpały państwa dysponujące rozwiniętym przemysłem zbrojeniowym.
Obok legalnych źródeł pozyskiwania danego rodzaju broni i uzbrojenia pojawił się groźny dla bezpieczeństwa przemyt broni i technice podwójnego użycia. Z konsekwencji polityki państw szukających nowych rynków zbytu dla własnych przedsiębiorstw produkujących obfity asortyment broni i sprzętu wojskowego korzystały na dodatek zorganizowane grupy przestępcze i siatki terrorystyczne.
Warto dojrzeć, iż to, co postrzegane było jako nowy problem, wcale takim nie było. Handel bronią stanowił i dalej stanowi znaczny składnik polityki państwa. Tak było w czasie zimnej wojny, gdy dwa bloki prześcigały się w wydatkach przeznaczonych na zbrojenia i we wspieraniu sojuszników posiadanych jednocześnie poprzez Stany Zjednoczone, jak Związek Radziecki na całym świecie.
Od Ameryki Łacińskiej inicjując, przez Afrykę, Europę, a na Azji kończąc, dostarczano broń tam, gdzie miała ona znaczenie pokaźne z punktu widzenia geostrategicznego. Ta sama broń była następnie odsprzedawana i stosowana w przeprowadzanych zamachach stanu, wojnach domowych czy ludobójstwie, jakie dotknęły równocześnie Afrykę, Europę, jak i Azję.
Polityka państwa w zakresie handlu bronią nic nie straciła na znaczeniu i jest dzisiaj równie ważna, jak dawniej. Broń nadal stanowi instrument realizacji polityki państwa, a jej eksport bądź import powinniśmy postrzegać w kategoriach strategicznych.
teraz bardziej niżeli w okresie bipolarnego konfliktu ta wyjątkowo delikatna materia, mająca wpływ na bezpieczeństwo wewnętrzne państwa,również modelująca je na płaszczyźnie międzynarodowej, funkcjonuje w ramach zwykle wolnego rynku.
poprzez to kwestie dotyczące prawa do samoobrony i posiadania broni przestają ograniczać się do określonych narodów, którym zarzucono promowanie tak zwanej kultury broni. Kwestie liberalizacji prawa dostępu do niej są dyskutowane na całym świecie i zamieniają się w globalną debatę między producentami broni, państwem i społeczeństwem.
Analiza problematyki związanej zwykle z aspektami społecznymi skłania do refleksji nad postrzeganiem broni jako narzędzia, które może sprowadzić zagrożenie. Niejednokrotnie bowiem w toku prowadzenia pracy badawczej autor dochodził do wniosku, że o niemało częściej w wyobrażeniach dotyczących używania broni dominują kwestie powiązane z debatą dotyczącą praw do jej posiadania i roli społecznej, jaką ona pełni w społeczeństwach, w których nastąpiło obszerne jej nagromadzenie i upowszechnienie.
Widać bowiem w poszczególnych publikacjach postawę autora wobec omawianej kwestii, co widoczne jest w interpretacji negatywnych zjawisk związanych z proliferacją broni. Merytoryczna debata na temat kontroli broni prowadzona jest głównie w środowisku naukowym, należy zgodzić się jednak z twierdzeniem, że eksplozja zainteresowania tematem w społeczeństwach państw zachodnich powodowana jest typowo chwilowym kryzysem poczucia bezpieczeństwa, które zaburzone jest incydentami związanymi z jej użyciem.
Każdy przypadek nagłośniony w mediach wywoływał powrót do debat o problemie jej nagromadzenia w zachodnich społeczeństwach i oscylował wokół problemu zagrożeń z tego powodu wynikających. Podobne dyskusje miały miejsce w przypadku afer związanych z nielegalnym handlem bronią bądź z przypadkami sprzedaży broni do krajów, gdzie broń może wywołać negatywne skutki w społeczeństwie bądź zagrozić stabilności całego regionu