Wspólnota i literatura. Studia o prozie Gustawa Morcinka autorstwa producent Mikołajca wpisują się w kierunek badań, które za zadanie mają wyciągnąć z pisarskiego zapomnienia twórców kanonicznych, szkolnych, których tylko pozornie uznać można za poprawnie znanych, a którzy w istocie są nieodkryci.
Jest to książka o zupełnie innym Gustawie Morcinku, w ujęciu tematycznym przedstawia wybór uporczywie powracających motywów, obsesji obecnych w prozie śląskiego pisarza. Świat przedstawiony w pisarstwie Morcinka rozpina się pomiędzy dwie płaszczyzny, przestrzenie a) horyzontalną - można ją rozumieć jako wspólnotę, świat zadań historycznych, społecznych i narodowych oraz b) wertykalną interpretowaną właśnie jako fantazja/literackość, twórcza siła i talent.
Nie ma jednej bez drugiej i właśnie historia tej złożonej relacji jest głównym przedmiotem niniejszej monografii. Poza tym badacz wyszczególnia z twórczości Gustawa Morcinka fantazje, traumy, obsesje, a także demonstruje komparatystyczny projekt nowej wspólnoty zainspirowanej duchem regionalnego uniwersalizmu.
Do odczytania na nowo twórczości Gustawa Morcinka Mikołajec włącza m.in. Metodologie, koncepcje i pojęcia zaproponowane przez Michela Foucault, Giorgio Agambena, Luisa Althussera, Pierre'a Bourdieu, Erica Hobsbawma, Jacquesa Lacana, Petera Sloterdijka, Jacquesa Derridę, Waltera Benjamina oraz Carlosa Parisa.
