Akcja powieści rozgrywa się w czasie anarchii, która zmusiła księcia Kazimierza do ucieczki z kraju. Chaos wywołany buntem możnych, najazdem czeskim i społecznymi zamieszkami pogłębia na dodatek były wielmoża królewski Masław, tworząc na Mazowszu własne państwo.
W tym burzliwym okresie grupka ocalałych rycerzy, w tym władyka Lasota, bracia Doliwowie i młody dworzanin Bohdaś, tuła się po Mazowszu, szukając schronienia. Dołącza do nich rodzina rycerza Leliwy.
Uciekając przed najeźdźcami i zbuntowanym pospólstwem, ostatecznie znajdują schronienie w Olszowym Horodyszczu, gdzie muszą stawić czoła oblężeniu poprzez sympatyków Masława. Ich dramatyczną obronę przerywa dopiero odsiecz rycerzy Kazimierza, która rozstrzyga losy kraju.
W tle tych wydarzeń rozwija się wątek romansowy, dodający fabule lekkości i humoru.
