Słowo wstępne | str. 13
Rozdział 1
Jednostki samorządu terytorialnego - w kręgu podstawowych pojęć i zasad | str. 15
1.1. Podstawy prawne działania jednostek samorządu terytorialnego | str. 15
1.2. Prawne determinanty wspólnoty samorządowej i podstawowe zasady kształtujące jej ustrój | str. 18
1.3. Formy realizacji zasady jawności w jednostkach samorządu terytorialnego i dostęp do danych publicznej - wybrane zagadnienia | str. 26
1.4. Organy jednostek samorządu terytorialnego i zakres ich zadań - zagadnienia ustrojowe | str. 34
1.4.1. Uwagi wstępne | str. 34
1.4.2. Kolegialny organ stanowiący i kontrolny | str. 35
1.4.3. Monokratyczny i kolegialny organ wykonawczy | str. 45
Rozdział 2
Mechanizmy uczestnictwa mieszkańców w sprawowaniu władzy we wspólnocie lokalnej | str. 54
2.1. Uwagi wstępne | str. 54
2.2. Młodzieżowa rada gminy | str. 55
2.3. Gminna rada seniorów i rada seniorów jednostki pomocniczej | str. 56
2.4. Obligatoryjne i fakultatywne konsultacje społeczne | str. 60
2.5. Budżet partycypacyjny - finansowy mechanizm partycypacji społecznej | str. 64
2.6. Fundusz sołecki w świetle nowych regulacji prawnych | str. 66
2.7. Zarządzanie wspólnotą lokalną w jednostkach pomocniczych gminy | str. 70
2.8. Inicjatywa lokalna i uchwałodawcza | str. 73
2.9. Referendum lokalne - ogólne założenia | str. 78
Rozdział 3
Organizacja wewnętrzna organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego | str. 83
3.1. Przewodniczący organu stanowiącego i jego zastępcy | str. 83
3.1.1. Uwagi wstępne | str. 83
3.1.2. Wybór, odwołanie i rezygnacja z funkcji | str. 87
3.1.3. Zakres zadań i kompetencji przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady/sejmiku | str. 93
3.2. Komisje rady/sejmiku | str. 100
3.2.1. Uwagi wstępne | str. 100
3.2.2. Warianty komisji - stałe i doraźne | str. 101
3.2.3. Skład osobowy komisji | str. 112
3.2.4. Formy i tryb działania komisji | str. 114
3.2.5. Struktura wewnętrzna komisji | str. 115
3.2.6. Kluby radnych | str. 117
Rozdział 4
Prawa i obowiązki radnego o charakterze ustrojowym | str. 119
4.1. Nabycie i utrata mandatu radnego | str. 119
4.1.1. Uwagi wstępne | str. 119
4.1.2. Dobór radnego | str. 120
4.1.3. Przesłanki, forma i skutki prawne wygaśnięcia mandatu radnego | str. 126
4.1.4. Wybory uzupełniające | str. 133
4.1.5. Ponowne obsadzenie mandatu | str. 133
4.1.6. Wybory przedterminowe | str. 134
4.2. Utrzymywanie stałej więzi z mieszkańcami oraz składanie interpelacji i wniosków | str. 135
4.2.1. Uwagi wstępne | str. 135
4.2.2. Wnioski i interpelacje o charakterze interwencyjnym | str. 136
4.2.3. Dyżury radnych | str. 138
4.2.4. Działania rozpoczynające | str. 139
4.2.5. Działania opiniodawczo-konsultacyjne | str. 139
4.2.6. Działania o charakterze organizacyjnoprawnym | str. 140
4.2.7. Działania o charakterze informacyjnym | str. 140
4.2.8. Złożenie skargi poprzez radnego w imieniu mieszkańca | str. 140
4.3. Uczestniczenie radnego w pracach organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego, a także ich organów wewnętrznych | str. 143
4.3.1. Uwagi wstępne | str. 143
4.3.2. Udział w pracach rady/sejmiku | str. 143
4.3.3. Udział radnego w pracach komisji organów stanowiących | str. 153
Rozdział 5
Prawa i obowiązki radnego o charakterze materialno-finansowym i przepisy antykorupcyjne | str. 156
5.1. Uwagi wstępne | str. 156
5.2. Diety oraz zwrot kosztów podróży | str. 157
5.3. Ochrona stosunku pracy radnego jednostki samorządu terytorialnego | str. 162
5.4. Status funkcjonariusza publicznego | str. 167
5.5. Oświadczenia majątkowe i lustracyjne radnych | str. 171
5.6. Zakaz zatrudniania radnego i realizowania określonych funkcji poprzez radnego | str. 176
5.7. Zakaz podejmowania dodatkowych zajęć, otrzymywania darowizn, a także powoływania się na swój mandat | str. 180
5.8. Zakaz głosowania - interes prawny radnego | str. 181
5.9. Zasada incompatibilitas | str. 185
5.10. Zakazy dotyczące działalności gospodarczej | str. 186
Wzory uchwał | str. 189
Przykładowe schematy działań | str. 261
Bibliografia | str. 273