Celem tego tomu jest z jednej strony pokazanie niektórych przynajmniej filozoficznych źródeł naturalizmu prawniczego, z drugiej natomiast omówienie najważniejszych stanowisk naturalistycznych (realistycznych) w filozofii prawa.
Podobnie jak w sytuacji tomu Naturalizm prawniczy. Interpretacje chcieliśmy odejść od charakterystycznego schematu ukazujenia realizmu prawniczego. Znów bowiem podejmujemy próbę spojrzenia na naturalizm prawniczy z nieco innej, szerszej, a w tym przypadku z zasady filozoficznej perspektywy.
Pewne wątpliwości może natomiast budzić pominięcie niektórych stanowisk naturalistycznych w prawie. Chcieliśmy jednak pokazać w głównej mierze te koncepcje naturalizmu prawniczego, które są w naszym przekonaniu najmocniej oryginalne albo są w literaturze uznawane za paradygmatyczne.
I tak na przykład publikujemy artykuł Wojciecha Załuskiego Realizm prawniczy Błażeja Pascala, w którym bodaj po raz pierwszy omówiona zostaje, nad wyraz skądinąd atrakcyjna, realistyczna koncepcja prawa Pascala, rezygnując jednocześnie z przedstawienia realistycznych stanowisk we współczesnej francuskiej filozofii prawa, zwłaszcza zaś poglądów Leona Duguit, a także François Gény, które po prostu uznaliśmy za mniej ciekawe.
Podobnie zresztą postąpiliśmy z wątkiem naturalistycznym w niemieckiej filozofii prawa. Ograniczenia były podyktowane jednocześnie wymienionymi już powyżej względami, jak i z dwóch innych jeszcze powodów, a mianowicie merytorycznego, to znaczy braku dostatecznej znajomości pewnych koncepcji,, a także technologicznego (wydawniczego), czyli nadmiernej pojemności tomu.
Mamy nadzieję, że niniejsze opracowanie wraz z wydawanym równocześnie tomem Naturalizm prawniczy. Interpretacje będzie korzystnym punktem wyjścia do dyskusji na temat współczesnego naturalizmu prawniczego i do dalszych badań nad osiągalnymi zastosowaniami modeli naturalistycznych w nauce i praktyce prawniczej.\n Fragment publikacji
