Epistolografia polskich romantyków pełna jest refleksji nad odmiennością kultury polskiej w stosunku do innych krajów europejskich. Podróżujący po Europie młodzi romantycy opisywali w listach wszystko, co ich zdumiewało, co było odmienne od znanych im zwyczajów i tradycji dotyczących stylu życia, posiłków, budowli, urządzenia i funkcjonowania gospód, okazjonalnego zachowania ludzi czy świątecznych tradycji praktykowanych we Francji, Włoszech i Niemczech.
Spostrzeżenia Krasińskiego i Słowackiego przełamywały stereotypowe wyobrażenia o tych krajach, a epistolarne obrazy Europejczyków – choć subiektywne i niepełne – odsłaniają szereg ciekawostek o nich samych i o perspektywie ich postrzegania przez polskich romantyków.
Omawiana korespondencja jest wytwarzana poprzez poetów-tułaczy. Prezentowana książka wpisuje się w trend zainteresowań kulturoznawczych i ukierunkowana jest na osoby tułaczy romantycznych i na przyjmowaną przez nich perspektywę postrzegania tradycji.
wydobywa to, co poeci postrzegają jako wartości ich kultury narodowej, i to, co na obczyźnie stwarza dysonanse z rodzimą kulturą; zbiera reminiscencje zwyczajów, obyczajów i obrzędów, elementy tradycji zapamiętanych z rodzinnych domów.
Dlatego w książce wyszczególnione zostały części związane z obchodami świąt i atmosferą domu każdego z twórców i z wydarzeniami i sprawami takimi jak śmierć czy miłość, które powodują najwięcej emocji i dotykają sfery osobistej twórców.
W listach omawianych poetów niektóre aspekty powtarzają się, inne zaś ukazywane są w odmienny sposób, dlatego omówienie tematu w przypadku każdego z epistolografów kształtuje się inaczej i uwzględnia najróżniejsze aspekty.
Książka stanowi swojego rodzaju mozaikę spostrzeżeń i refleksji dotyczących obyczajowości XIX wieku, odnotowanych poprzez polskich tułaczy romantycznych,. Wskazuje na listy jako bardzo cenne świadectwo polskiej kultury tamtego czasu.
