W monografii przedstawiono podstawowe pojęcia rachunku wariacyjnego i teorii sterowania adekwatnego. Zagadnienia teoretyczne omówiono na solidnych przykładach. Pokazano, że zagadnienie minimalizacji nagrzewania korpusu rakiety jest podobne do zagadnienia minimalizacji czasu w zjeździe narciarskim.
Rozpatrzono zagadnienia minimalizacji czasu przeskoku szybowca między kominami oraz czasu w biegach lekkoatletycznych i pływaniu. Przeanalizowano zagadnienia minimalizacji zużycia paliwa poprzez samochód i studencki pojazd rekordowy.
Rozważono zagadnienie minimalizacji zużycia energii w kolarstwie. Dla dwóch modeli wzrostu komórek nowotworowych przeanalizowano zagadnienie minimalizacji toksycznego efektu w chemioterapii.
