Refleksja zawarta w tekstach umieszczonych w tomie dotyczy kategorii progresywności – jej historycznej zmienności, afirmacji i także dewaluacji. Podejmuje problematykę zawieszenia kultur, a także literatur południo- i zachodniowosłowiańskich między wartościami konserwatyzmu / tradycjonalizmu i utopijnej wiary w zbawczy postęp, jak i nieszablonowej roli jaką kategoria ta odegrała w artystycznych ruchach awangardowych i różnych konfliktach generacyjnych – stanowczo w XX wieku.
Nawiązuje również przy tym bezpośrednio do zróżnicowanych programów przemiany form zbiorowej świadomości, projektów ideologicznych i potężnych poetyk. Praca adresowana jest do odbiorców zainteresowanych mechanizmami modernizacji form wyrazu w literaturze i sztuce narodów południowo- i zachodniosłowiańskich oraz ideowym zapleczem zjawisk przewartościowujących rozumienie postępu w kulturze.