Opiniowanie sądowo-psychologiczne (e-book) Wydawnictwo naukowe pwn

Artykuł 45 Konstytucji RP zagwarantuje każdemu obywatelowi „prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki poprzez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd". Rzetelna, obiektywna, oparta na specjalistycznej wiedzy opinia biegłego jest jednym z podstawowych gwarantów dochowania tej normy. W procesie używania prawa opiniowanie sądowo-psychologiczne odgrywa szczególną rolę, a od przedstawionej opinii niejednokrotnie zależą dalsze działania organów wymiaru sprawiedliwości. To psycholog w zależności od charakteru sprawy wskazuje czynniki ograniczające świadomość, uzasadnia motywy działania, naprowadza organy ścigania na właściwy trop, lecz także bada relacje czy pomaga w ustaleniu faktów poprzez udział w przesłuchaniach, których z uwagi na wiek czy stan psychiczny przesłuchiwanych osób, bez udziału biegłego nie można aby uznać za wiarygodne. Prezentowana publikacja dotyczy teoretycznych i użytecznych aspektów opiniowania sądowego. W części wprowadzającej do opiniowania sądowo-psychologicznego szczegółowo przedstawiono: zagadnienia związane z funkcją biegłego, jego rolą w rozmiarze sprawiedliwości, a także umocowaniem prawnym, procedury ubiegania się o wpis na listę biegłych sądowych, kryteria, które należy spełniać, aby zostać biegłym sądowym, materiały dotyczące cyklu opiniowania, sposobu opracowania opinii, wymagań sądu wobec biegłych, sposobów rozliczania się, a także obowiązujących w tym zakresie regulacji prawnych, propozycje struktury opinii sądowo-psychologicznej w przeróżnych sprawach (karnych, cywilnych, nieletnich) oparte na wytycznych i rekomendacjach. Druga część monografii gromadzi: materiały dotyczące specyfiki opiniowania sądowo-psychologicznego w wybranych sprawach, zarówno z zakresu prawa karnego, jak i cywilnego, opis czynności z udziałem małoletniego, w których uczestniczy biegły psycholog (przesłuchanie i wysłuchanie małoletniego), opis działań biegłego psychologa w odniesieniu do oceny wiarygodności zeznań świadków, jednocześnie małoletnich, jak i dorosłych, omówienie opiniowania w sprawach o zmianę płci, znęcanie się nad członkiem rodziny, w sprawach osób wytwarzających zagrożenie, osób z zaburzeniami preferencji seksualnych oraz specyfiki opiniowania w jednostkach penitencjarnych, a także zagadnień związanych z profilowaniem nieznanych sprawców przestępstw, opis zagadnienia odpowiedzialności biegłych sądowych za składaną opinię.