Przekonania społeczne to jedno z fundamentalnych pojęć zezwalających zrozumieć działania ludzkie i zjawiska społeczne. Rozprawa Pawła Matuszewskiego stanowi próbę socjologicznego wyjaśnienia tego, w jaki sposób owe przekonania społeczne się tworzą.
Autor formułuje przekonującą hipotezę,obfita ich część jest wynikiem racjonalnego cyklu wnioskowania jednostki, opartego na logicznych przesłankach. Nie skupia się jednak przy tym na wyjaśnianiu najróżniejszych przekonań pojedynczych osób, ale formułuje podstawy koncepcji, która pozwala wyjaśnić przekonania współdzielone poprzez obszerne zbiorowości.
Sięgając do dorobku wielu autorytetów w dziedzinie socjologii i matematyki (m.in. Maxa Webera, Raymonda Boudona, Eviatara Zerubavela,Thomasa Bayesa), autor stwarza własny kognitywistyczny model przekonań społecznych.
Centrum modelu stanowi jednostka, traktowana jednak jako „istota społeczna", tj. Mająca określone kompetencje, wiedzę, system przekonań, wartości i interesy, postrzegająca i interpretująca świat wokół niej,równocześnie istota otoczona poprzez innych ludzi, funkcjonująca w ramach różnego typu społeczności, w potężnym kontekście historycznym, kulturowym, gospodarczym czy technologicznym.
Celem książki jest jednak nie tylko opis modelu, ale także pokazanie, jak na jego podstawie można wytwarzać weryfikowalne empirycznie hipotezy.