Quo vadis universitas?

Po 25 latach transformacji systemu szkolnictwa wyższego w Polsce, w obszernej mierze związanej z wdrażaniem rozwiązań obowiązujących w Unii Europejskiej, trwa ożywiona debata na temat tego, jak powinien wyglądać współczesny uniwersytet. Model idealistyczny, w którym uniwersytet postrzegany jest zwykle jako instytucja autonomiczna, jako miejsce poszukiwania prawdy o człowieku i otaczającej go rzeczywistości, przeciwstawiany jest modelowi korporacyjnemu, w którym uniwersytet to efektywnie działające przedsiębiorstwo, podporządkowane praktyce biznesowej. Autorzy skategoryzowanych w tomie tekstów, związani na co dzień ze środowiskiem akademickim, podejmują się diagnozy stanu polskiego szkolnictwa wyższego na tle innych krajów europejskich. Dostrzegając bolączki polskich uczelni, takie jak m.in. Biurokracja, zbyt niewiele znaczące nakłady na badania naukowe czy niespójność uregulowań prawnych, szukają odpowiedzi na fundamentalne pytanie: jak przywrócić uniwersytetom należne miejsce w kulturze? Co zrobić, aby polski uniwersytet był przygotowany na świeże wyzwania technologiczne, był konkurencyjny wobec uczelni europejskich, odpowiadał na zapotrzebowania rynku pracy, a równocześnie nie zatracił swojego charakteru universitas jako wspólnoty nauczających i nauczanych, platformy podmiany myśli, miejsca kształcenia elit społecznych, nie tylko w rozmiarze naukowym, ale i etycznym? Jedno jest pewne: aby podjąć działania naprawcze, niezbędne jest tworzenie scenariuszy, które uwzględniać będą zmiany demograficzne, prawne, społeczne i ekonomiczne.