Zdania, glosy, destylaty

Bo tu naprawdę chodzi o drobiazgi. Lecz tak stanowcze, tak ważne i poważne, że trzeba je było zebrać, zestawić i ustawić. Dzięki temu – taka nadzieja przyświecała autorowi – mogą się nawzajem oświetlać i uwyraźniać, choć niekiedy też zaciemniać, a nawet podważać i podawać w wątpliwość. Wynika to ze stojącej za tymi szkicami koncepcji przekładu; a mówiąc potężniej – przekładowej roboty. Materialistycznej, ale nie językoznawczej. Użytecznej, a nie przekładoznawczej. Znawstwo w ogóle nie ma tu chyba wstępu. Wpuszcza się raczej skompromitowany skądinąd – więc excusez le mot – smak. Dlatego destylaty. Lecz książka rości sobie też, rzecz jasna, pretensje do naukowości. Tam, gdzie się da, fakty są niezbite, a dane – sprawdzone. Pomieszczone tu uwagi posiadają często charakter skromnych, lecz jakże uczonych dopisków do sporych dzieł i niewielkich dziełek; mówiąc mocnoj – do przekładowej roboty. Stąd glosy. No i zdania – „największe jednostki gramatyczne języka". W tłumaczeniu tak obszerne, iż rozgrywają się w nich niekończące się historie, decydują się niemal losy tego osobliwego świata, jakim jest literatura. Odszuka się też coś dla entuzjastów literackich skandali. To szkice z krytyki przekładu, więc niektóre dokonania się tu krytykuje; bywa, że gani; jeszcze inne głaszcze, lecz pod włos. Ale to prawdziwe szkice z krytyki przekładu, więc typowo czyta się tu po prostu literaturę, opowiada o niej z miłością i zdziwieniem, bo jedno bez drugiego nie może. A szkice są drugie, bo wcześniej, dekadę temu, były pierwsze. Nie wiadomo, czy będą trzecie.