Fragment publikacji: (...) Ponieważ przedstawiony tutaj wybór gromadzi zbiór wspaniałych artykułów publikowanych poprzez sporo lat w głównej mierze w "Państwie i Prawie" oraz "Studiach Prawno-Ekonomicznych", wyłania się z niego swoisty podręcznik teorii prawa Jerzego Wróblewskiego.
Wszystkie artykuły zawierają tezy i przemyślenia ważne też teraz i zdumiewające nieprzeciętnymi pomysłami badawczymi i rozwiązaniami. Bez wątpienia przydadzą się do odbudowania teorii prawa jako dziedziny prawoznawstwa.
na ogół młodzi badacze i praktycy mogą w tym zbiorze znaleźć nad wyraz transparentny paradygmat uprawiania teorii prawa, który dalej jest przekonujący. Jak wspomniano wyżej, obejmuje on pięć głównych działów: metodologię, w ramach której rozważa się paradygmat dogmatyki prawa, postawę filozoficzną i afilozoficzną, weryfikację i uzasadnianie w prawoznawstwie.
Druga część tej konstrukcji teorii prawa to osadzenie jej na fundamencie analitycznym: teoretyk prawa podejmuje w niej rozważania o relacji języka do kultury, bada reguły prawne, opisuje rozumowania prawnicze w wykładni prawa, relację tworzenie prawa do wykładni prawa, zagadnienie jednolitości i pewności rozumowań prawniczych.
Ważną część tych badań stanowi problem zwrotów stosunkowych. Trzecia część paradygmatu posiada teorię używania prawa, a w jej ramach dopiero posiada się teoria wykładni, której J. Wróblewski nie ujmował jako niezależnej dziedziny badawczej.
za każdym razem była ona podporządkowana modelowi użytkowania prawa. W ramach stosowania prawa bada się ponadto kontrolę decyzji sądowej, relację podstawy normatywnej do reguły decyzji, precedens i jednolitość używania prawa, model teoretyczny stosowania prawa.
Wreszcie oferuje się konstrukcję procesowego modelu stosowania prawa, a także rozważa uzasadnianie i wyjaśnianie decyzji użytkowania prawa. Wyjątkowo ważnym osiągnięciem tej części badań prowadzonych poprzez J.
Wróblewskiego jest dostrzeżenie wewnętrznego i zewnętrznego rozmiaru uzasadnienia. Myśl ta była wielokrotnie wykorzystywana w niemieckiej teorii prawa i przez wielu jej przedstawicieli uważana za największe osiągnięcie filozoficzne Profesora Wróblewskiego (R.
Alexy). Czwarta część paradygmatu teorii prawa, którą zaproponował Jerzy Wróblewski, ma bez wątpienia swój rodowód w normatywizmie H. Kelsena, który wywarł duży wpływ na proponowany model teorii prawa.
Profesor Wróblewski rozważa w tej części swojej teorii modele systemów norm, obowiązywanie systemowe, przepisy odsyłające, stosunki między systemami norm oraz relację decyzji sądowej do koncepcji systemu prawa.
Wreszcie piąta część mogłaby zostać nazwana współczesnym terminem "legisprudencja", gdyż na niemało lat przed jego twórcami Jerzy Wróblewski przebadał w zasadzie cały zakres tej dziedziny, lecz używając nazwy "teoria tworzenia prawa".
Opracował jako pierwszy zagadnienia, takie jak: epistemologiczne i aksjologiczne uwarunkowania tworzenia prawa, proceduralne wartości tworzenia prawa oraz problem uzasadnienie aktu prawodawczego. Należy pamiętać, że niniejszy wybór obejmuje tylko dzieła przedstawione w formie artykułów, które są dzisiaj trudno przystępne ze względu na czas, w którym były publikowane.
Uzupełnienie wielu przedstawionych tutaj tez można odnaleźć w monografiach Jerzego Wróblewskiego. Większość z nich jest jednak samodzielnie przedstawiona właśnie w artykułach. Jednocześnie ich treści są ważne dzisiaj, w okresie ponownego poszukiwania tożsamości poprzez polską teorię prawa.
Marek Zirk-Sadowski
