Problematyka podmiotu należy tradycyjnie do obszaru refleksji filozoficznej. Podobnie jest w przypadku takich związanych z podmiotowością kategorii, jak: wolność, wola, świadomość czy problem psychofizyczny. Obecnie wszystkie te zagadnienia stają się przedmiotem badań empirycznych, podejmowanych poprzez zróżnicowane dyscypliny szczegółowe: psychologię, neurobiologię albo neuronaukę.
Książka podąża śladami owych badań, wskazując na ciągłość pewnej widocznej dla podmiotu problematyki, od ujęć filozoficznych po empiryczne. Zmiana kontekstu, w którym podmiot się pojawia (filozofia versus nauki ścisłe), sprawia zarazem konieczność operacjonalizacji i nierzadko redefinicji klasycznych pojęć. Budzi to sporo pytań, między innymi o to, czy współczesna (naturalistyczna) nauka rzeczywiście dysponuje odpowiednimi narzędziami do uchwycenia podmiotowości, czy też podmiotowość w jakimś zakresie jej się wymyka. Szerszym tłem dla poruszanych w pracy zagadnień staje się więc spór o naturalizm w nauce. Stawka jest tu wyjątkowo wysoka, gdyż integruje się z możliwością ewentualnych zmian, jakie rezultaty badań empirycznych mogą wymuszać na naszym potocznym rozumieniu siebie samych, rzutując także na przemiany w mentalności i praktyce społecznej.
Oto ma szansę ujrzeć światło dzienne książka, której w polskiej literaturze przedmiotu wyjątkowo brakowało i na którą od dawna czekaliśmy.
Książka podąża śladami owych badań, wskazując na ciągłość pewnej widocznej dla podmiotu problematyki, od ujęć filozoficznych po empiryczne. Zmiana kontekstu, w którym podmiot się pojawia (filozofia versus nauki ścisłe), sprawia zarazem konieczność operacjonalizacji i nierzadko redefinicji klasycznych pojęć. Budzi to sporo pytań, między innymi o to, czy współczesna (naturalistyczna) nauka rzeczywiście dysponuje odpowiednimi narzędziami do uchwycenia podmiotowości, czy też podmiotowość w jakimś zakresie jej się wymyka. Szerszym tłem dla poruszanych w pracy zagadnień staje się więc spór o naturalizm w nauce. Stawka jest tu wyjątkowo wysoka, gdyż integruje się z możliwością ewentualnych zmian, jakie rezultaty badań empirycznych mogą wymuszać na naszym potocznym rozumieniu siebie samych, rzutując także na przemiany w mentalności i praktyce społecznej.
Oto ma szansę ujrzeć światło dzienne książka, której w polskiej literaturze przedmiotu wyjątkowo brakowało i na którą od dawna czekaliśmy.
Z recenzji dr. Hab. Bartłomieja Dobroczyńskiego
