Książka jest rezultatem pracy zespołu badawczego realizującego w latach 2015–2018 projekt pod nazwą „Historia pojęcia woli od V do XIII wieku". Odpowiada zatem założeniom, kierunkom i wynikom badań prowadzonych w ramach tego projektu, koncentrującego się na badaniu myśli przeciętniewiecznej dotyczącej różnorodnych aspektów fenomenu wolicjonalności, lecz uwzględniającego dodatkowo starożytną refleksję na rożne sposoby wprowadzającą w tę problematykę. Autorzy starają się w miarę starannie opisać i w sposób uporządkowany wyjaśnić kolejne fazy, przełomowe momenty i kluczowe problemy w ewolucji ludzkiego myślenia o woli. W swych analizach odnoszą się do dynamiki ludzkiego działania, jego dobrowolności bądź niedobrowolności, usytuowania woli tak względem zróżnicowanej dziedziny specyficznych i niespecyficznych pragnień człowieka, jak na dodatek względem innych aspektów jego życia umysłowego (zwłaszcza poznawczej aktywności intelektu), czy wreszcie względem, stanowiącej przedmiot wiary, determinującej mocy Boga. Specjalną uwagę poświęcają kreującej liczne kontrowersje problematyce wolnego wyboru i wolności człowieka: jej warunkom możliwości, alternatywnym definicjom i charakterystykom czy jej związkom z teoretycznymi i użytecznymi rozstrzygnięciami w dziedzinie moralności. W tym zwłaszcza zakresie studium poświęcone przeciętniewiecznej antropologii może się okazać wyjątkowo niebanalne dla współczesnych czytelników, w tej historycznej opowieści rozpoznających niejeden własny problem.
Jan Kiełbasa
Książka daje wgląd w zagadnienie centralne przeciętniewiecznej antropologii scholastycznej, a nie błąka się po opłotkach, niebanalnych dla wyjątkowo już wąskiej grupy specjalistów od informacji autorów bądź problemów. (…) Temat relacji rozumu i woli jest swoistym evergreenem filozoficznym, który powinien zainteresować tak historyków myśli innych epok, jak filozofów całkiem współczesnych, którzy będą mogli dzięki książce skonfrontować się z korzeniami antropologii filozoficznej.
Z recenzji prof. Dr. Hab. Mikołaja Olszewskiego
