Rzepka, Biała Knegini, czyli Adelajda, Dąbrówka, Sygryda Storrada ‒ siostra Bolesława Chrobrego, Rycheza ‒ żona Mieszka II, ich córka Gertruda, Salomea z Bergu ‒ żona Bolesława Krzywoustego, Agnieszka ‒ żona Władysława Wygnańca, ich córka Ryksa – cesarzowa Hiszpanii, święta Jadwiga śląska ‒ żona Henryka Brodatego, Kinga ‒ żona Bolesława Wstydliwego, jej siostra Jolenta ‒ żona Bolesław Pobożnego, Ludgarda ‒ żona Przemysła II, Elżbieta ‒ siostra Kazimierza wielkiego i mnóstwo innych wybitnych Piastówien i żon Piastów to bohaterki szkiców historycznych Jadwigi Żylińskiej. Poprzez pryzmat ich losów – tak barwnych i dramatycznych, iż mogłyby posłużyć za kanwę niejednego serialu ‒ autorka przedstawiła nieszablonowe spojrzenie na sytuację pań na średniowiecznych dworach – kobiet, które współtworzyły skomplikowany układ sojuszy opartych na małżeństwach politycznych, wpływały na życie kulturalne, słowem ‒ w pełni wykorzystywały możliwości, jakie dawała im przynależność do kręgu cywilizacji chrześcijańskiej.
świeże wydanie szkiców historycznych J. Żylińskiej uzupełnia przedmowa prof. Firma K. Barańskiego, ukazująca najnowsze ustalenia badań mediewistycznych.