Tytuł Prawo i obywatel Podtytuł Rzecz o historyczno-prawnych korzeniach europejskiego standardu ustrojowego Autor Marek Wąsowicz Język polski Wydawnictwo Scholar ISBN 978-83-7383-743-0 Rok wydania 2015 Warszawa Wydanie 1 liczba stron 348 Format pdf Spis treści Wstęp 9
Europejski kanon ustrojowy 13
Konstytucjonalizm 18
Rozdział I
Geneza konstytucjonalizmu 25
Tradycja praw fundamentalnych 27
Konstytucja jako przekształcony mit założycielski 30
Prawo jako narzędzie konstytucjonalizacji państwa 36
Filozoficzne podstawy konstytucjonalizmu 50
Dwa modele regulacji konstytucyjnych –
amerykański i francuski 72
Rozdział II
Głowa państwa 87
Doświadczenia antyku: princeps, cesarz 88
Tradycja germańska: wodz i sędzia 93
Władza krolewska w przeciętniewieczu: od patrymonium
do pojęcia Korony 98
Reguły następstwa tronu: elekcja i sukcesja dynastyczna 105
Krol jako władca absolutny 110
Monarcha jako konstytucyjna głowa państwa 114
Republikańska głowa państwa – prezydent 117
Rozdział III
Tworzenie prawa 131
Doświadczenia antyku: leges, senatus consulta,
konstytucje cesarskie 132
Tradycja germańska: dominacja prawa zwyczajowego 136
Król w parlamencie: przykład równowagi pomiędzy władcą
i zgromadzeniem stanowym 139
Król jako wyłączny prawodawca – przykład Francji 147
Ustawa jako wyraz woli powszechnej – dorobek oświecenia 153
Struktura parlamentu – jednoizbowość czy dwuizbowość 158
Skład parlamentu – zasada reprezentacji 162
Tok ustawodawczy 169
Zarządzanie państwem 177
Doświadczenie antyku – polis i cesarstwo 179
Tradycja germańska – ustrój rodowy 184
System lenny jako sposób zarządzania państwem 188
Zarząd państwa stanowego – rozwój służb publicznych 194
Administracja w dobie absolutyzmu 200
Rozwój zarządu lokalnego w czasach nowożytnych 210
Rozbudowa zarządu państwa w XIX wieku –
jurydyzacja administracji 216
Rozdział V
rozmiar sprawiedliwości 227
Doświadczenia antyku – obywatelska heliaia i rzymska procedura 228
Tradycja germańska – wiec 231
Król jako najwyższy sędzia 232
Kształtowanie się niezawisłości sędziów – przykład angielski 234
Oświeceniowa krytyka wymiaru sprawiedliwości 238
Sądownictwo jako trzecia władza 242
Edukacja prawników 248
Rozdział VI
Obywatel 261
Doświadczenie antyku – obywatel na agorze i na Forum Romanum 262
Tradycja germańska – od wiecu do przedstawicielstwa stanowego 274
Przedstawicielstwo stanowe jako współuczestnik rządów 280
Miasto jako przestrzeń publicznej aktywności 289
Doświadczenie absolutyzmu – próba ograniczenia reguły reprezentacji 299
Obywatel i jego prawa podmiotowe 302
Pierwsze deklaracje praw człowieka i obywatela 313
Zakończenie 317
Zestawienie bibliograficzne prac
przywoływanych bezpośrednio lub cytowanych 333
Źródła ilustracji 339
Indeks nazwisk 341
Europejski kanon ustrojowy 13
Konstytucjonalizm 18
Rozdział I
Geneza konstytucjonalizmu 25
Tradycja praw fundamentalnych 27
Konstytucja jako przekształcony mit założycielski 30
Prawo jako narzędzie konstytucjonalizacji państwa 36
Filozoficzne podstawy konstytucjonalizmu 50
Dwa modele regulacji konstytucyjnych –
amerykański i francuski 72
Rozdział II
Głowa państwa 87
Doświadczenia antyku: princeps, cesarz 88
Tradycja germańska: wodz i sędzia 93
Władza krolewska w przeciętniewieczu: od patrymonium
do pojęcia Korony 98
Reguły następstwa tronu: elekcja i sukcesja dynastyczna 105
Krol jako władca absolutny 110
Monarcha jako konstytucyjna głowa państwa 114
Republikańska głowa państwa – prezydent 117
Rozdział III
Tworzenie prawa 131
Doświadczenia antyku: leges, senatus consulta,
konstytucje cesarskie 132
Tradycja germańska: dominacja prawa zwyczajowego 136
Król w parlamencie: przykład równowagi pomiędzy władcą
i zgromadzeniem stanowym 139
Król jako wyłączny prawodawca – przykład Francji 147
Ustawa jako wyraz woli powszechnej – dorobek oświecenia 153
Struktura parlamentu – jednoizbowość czy dwuizbowość 158
Skład parlamentu – zasada reprezentacji 162
Tok ustawodawczy 169
Zarządzanie państwem 177
Doświadczenie antyku – polis i cesarstwo 179
Tradycja germańska – ustrój rodowy 184
System lenny jako sposób zarządzania państwem 188
Zarząd państwa stanowego – rozwój służb publicznych 194
Administracja w dobie absolutyzmu 200
Rozwój zarządu lokalnego w czasach nowożytnych 210
Rozbudowa zarządu państwa w XIX wieku –
jurydyzacja administracji 216
Rozdział V
rozmiar sprawiedliwości 227
Doświadczenia antyku – obywatelska heliaia i rzymska procedura 228
Tradycja germańska – wiec 231
Król jako najwyższy sędzia 232
Kształtowanie się niezawisłości sędziów – przykład angielski 234
Oświeceniowa krytyka wymiaru sprawiedliwości 238
Sądownictwo jako trzecia władza 242
Edukacja prawników 248
Rozdział VI
Obywatel 261
Doświadczenie antyku – obywatel na agorze i na Forum Romanum 262
Tradycja germańska – od wiecu do przedstawicielstwa stanowego 274
Przedstawicielstwo stanowe jako współuczestnik rządów 280
Miasto jako przestrzeń publicznej aktywności 289
Doświadczenie absolutyzmu – próba ograniczenia reguły reprezentacji 299
Obywatel i jego prawa podmiotowe 302
Pierwsze deklaracje praw człowieka i obywatela 313
Zakończenie 317
Zestawienie bibliograficzne prac
przywoływanych bezpośrednio lub cytowanych 333
Źródła ilustracji 339
Indeks nazwisk 341
